साइडबार
ऋग्वेद मण्डल - 8 के सूक्त 47 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 47/ मन्त्र 12
नेह भ॒द्रं र॑क्ष॒स्विने॒ नाव॒यै नोप॒या उ॒त । गवे॑ च भ॒द्रं धे॒नवे॑ वी॒राय॑ च श्रवस्य॒ते॑ऽने॒हसो॑ व ऊ॒तय॑: सु॒तयो॑ व ऊ॒तय॑: ॥
स्वर सहित पद पाठन । इ॒ह । भ॒द्रम् । र॒क्ष॒स्विने॑ । न । अ॒व॒ऽयै । न । उ॒प॒ऽयै । उ॒त । गवे॑ । च॒ । भ॒द्रम् । धे॒नवे॑ । वी॒राय॑ । च॒ । श्र॒व॒स्य॒ते । अ॒ने॒हसः॑ । वः॒ । ऊ॒तयः॑ । सु॒ऽऊ॒तयः॑ । वः॒ । ऊ॒तयः॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
नेह भद्रं रक्षस्विने नावयै नोपया उत । गवे च भद्रं धेनवे वीराय च श्रवस्यतेऽनेहसो व ऊतय: सुतयो व ऊतय: ॥
स्वर रहित पद पाठन । इह । भद्रम् । रक्षस्विने । न । अवऽयै । न । उपऽयै । उत । गवे । च । भद्रम् । धेनवे । वीराय । च । श्रवस्यते । अनेहसः । वः । ऊतयः । सुऽऊतयः । वः । ऊतयः ॥ ८.४७.१२
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 47; मन्त्र » 12
अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 9; मन्त्र » 2
अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 9; मन्त्र » 2
विषय - प्रार्थना
व्याखान -
हे भगवान (रक्षास्विने, भद्रं नेह) पापी, हिंसक दुष्टात्म्याला या जगात सुखी ठेऊ नकोस. (नावयै) धर्माविरुद्ध चालणाऱ्याला कधीच सुख लाभता कामा नये, तसेच (नोपया उत) अधर्माने वागणायाच्या सहायकालाही सुख मिळता कामा नये, अशी आम्ही प्रार्थना करतो. की दुष्ट माणसाला कधीही सुख लाभता कामा नये. अन्यथा कोणत्याही माणसाची धर्मात रुची राहणार नाही. एवढेच नव्हे तर या संसारात धर्मात्मा लोकांनाच नेहमी सुख दे, आमची संयम करणारी [शम व दमयुक्त] इंद्रिये, दूध देणाऱ्या गाई इत्यादी, वीरपुत्र व शूरवीर सेवक (श्रवस्यते) विद्या, विज्ञान आणि अन इत्यादी ऐश्वर्यानी युक्त देशाचा राजा, श्रीमंत माणसे इत्यादींना (अनेहसः) पापरहित उपद्रवरहीत, चिर काल टिकणारे [शाश्वत] व दृढ सुख मिळावे. व (सु ऊतयो व ऊतयः) [वः युष्माकं, बहुवचनमादरार्थम्] हे सर्वरक्षक ईश्वरा ! वरील सर्व धर्मात्म्याचे रक्षण करणारा तूच आहेस ज्यांचा तू रक्षक आहेस त्यांचे सदैव कल्याण होते इतरांचे नाही.॥२९॥
इस भाष्य को एडिट करें