English
ऋग्वेद - मण्डल 3/ सूक्त 1/ मन्त्र 1
ऋषिः - गाथिनो विश्वामित्रः
देवता - अग्निः
छन्दः - निचृत्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
सोम॑स्य मा त॒वसं॒ वक्ष्य॑ग्ने॒ वह्निं॑ चकर्थ वि॒दथे॒ यज॑ध्यै। दे॒वाँ अच्छा॒ दीद्य॑द्यु॒ञ्जे अद्रिं॑ शमा॒ये अ॑ग्ने त॒न्वं॑ जुषस्व॥
स्वर सहित पद पाठसोम॑स्य । मा॒ । त॒वसम् । वक्षि॑ । अ॒ग्ने॒ । वह्नि॑म् । च॒क॒र्थ॒ । वि॒दथे॑ । यज॑ध्यै । दे॒वान् । अच्छ॑ । दीद्य॑त् । यु॒ञ्जे । अद्रि॑म् । श॒म्ऽआ॒ये । अ॒ग्ने॒ । त॒न्व॑म् । जु॒ष॒स्व॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
सोमस्य मा तवसं वक्ष्यग्ने वह्निं चकर्थ विदथे यजध्यै। देवाँ अच्छा दीद्यद्युञ्जे अद्रिं शमाये अग्ने तन्वं जुषस्व॥
स्वर रहित पद पाठसोमस्य। मा। तवसम्। वक्षि। अग्ने। वह्निम्। चकर्थ। विदथे। यजध्यै। देवान्। अच्छ। दीद्यत्। युञ्जे। अद्रिम्। शम्ऽआये। अग्ने। तन्वम्। जुषस्व॥
ऋग्वेद - मण्डल » 3; सूक्त » 1; मन्त्र » 1
अष्टक » 2; अध्याय » 8; वर्ग » 13; मन्त्र » 1
अष्टक » 2; अध्याय » 8; वर्ग » 13; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The attributes of the enlightened persons are stated.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O learned person ! you are bright like the fire, Render me vigorous after the attainment of wealth and make me good bestower of happiness like the fire in the Yajna (in the form of the honor shown to great scholars). My object is to acquire divine virtues, or to gather divine persons. I perform this Yajna of honoring the enlightened persons and hold shining divine virtues. As the Agni (fire) becomes the cause of moving the cloud, so I also act peacefully in the company of great scholars. O highly learned person as a pupil respects a pious teacher, so you should also do.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - Those persons who desire to be prosperous, should accomplish all warks with the scientific knowledge of the fire and other elements. This is done by keeping their bodies healthy and making themselves highly learned.
Foot Notes - (सोमस्य ) ऐश्वर्यस्य सकाशात् = O wealth. (नवसम्) बलयुक्तम् । तव इति बलनाम (N.G. 2, 9) = Vigorous ( विदथे) विद्वत्सत्काराख्ये यज्ञे । विदय इति यज्ञनाम (N.G. 3, 17) = Purring the Yajna in the form of honoring great scholars. (अद्रिम) मेघम् । = Cloud.
इस भाष्य को एडिट करें