ऋग्वेद - मण्डल 4/ सूक्त 19/ मन्त्र 1
ऋषिः - वामदेवो गौतमः
देवता - इन्द्र:
छन्दः - विराट्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
ए॒वा त्वामि॑न्द्र वज्रि॒न्नत्र॒ विश्वे॑ दे॒वासः॑ सु॒हवा॑स॒ ऊमाः॑। म॒हामु॒भे रोद॑सी वृ॒द्धमृ॒ष्वं निरेक॒मिद्वृ॑णते वृत्र॒हत्ये॑ ॥१॥
स्वर सहित पद पाठए॒व । त्वाम् । इ॒न्द्र॒ । व॒ज्रि॒न् । अत्र॑ । विश्वे॑ । दे॒वासः॑ । सु॒ऽहवा॑सः । ऊमाः॑ । म॒हाम् । उ॒भे इति॑ । रोद॑सी॒ इति॑ । वृ॒द्धम् । ऋ॒ष्वम् । निः । एक॑म् । इत् । गृ॒ण॒ते॒ । वृ॒त्र॒ऽहत्ये॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
एवा त्वामिन्द्र वज्रिन्नत्र विश्वे देवासः सुहवास ऊमाः। महामुभे रोदसी वृद्धमृष्वं निरेकमिद्वृणते वृत्रहत्ये ॥१॥
स्वर रहित पद पाठएव। त्वाम्। इन्द्र। वज्रिन्। अत्र। विश्वे। देवासः। सुऽहवासः। ऊमाः। महाम्। उभे इति। रोदसी इति। वृद्धम्। ऋष्वम्। निः। एकम्। इत्। वृणते। वृत्रऽहत्ये ॥१॥
ऋग्वेद - मण्डल » 4; सूक्त » 19; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 6; वर्ग » 1; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 6; वर्ग » 1; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The attributes of Indra (king) are mentioned.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O destroyer of the enemies ! you operate the thunderbolt and other powerful arms and missiles. All enlightened and well meaning persons, elect you, who are great, experienced, sublime, and surpassing all in the warfare. Like the sun chosen by the heaven and the earth, you are engaged in the task of destroying the clouds.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - Those learned persons enjoy perfect happiness who accept a man of incomparable virtues as their leader.
Foot Notes - (ऊमाः) रक्षणा दिकर्त्तारः । = Protectors, lovers. givers etc. (ऋष्वम्) श्रेष्ठम् । ऋष्व इति महन्नाम (NG 3, 3 ) = Sublime, noble. (वृत्रहत्ये ) वृत्रस्य हत्या हननमिव शत्रुहननं यस्मिन्त्सङ्ग्रामे तस्मिन् | = In the battle where enemies are destroyed like the clouds.
इस भाष्य को एडिट करें