Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 4 के सूक्त 51 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 4/ सूक्त 51/ मन्त्र 1
    ऋषिः - वामदेवो गौतमः देवता - उषाः छन्दः - त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः

    इ॒दमु॒ त्यत्पु॑रु॒तमं॑ पु॒रस्ता॒ज्ज्योति॒स्तम॑सो व॒युना॑वदस्थात्। नू॒नं दि॒वो दु॑हि॒तरो॑ विभा॒तीर्गा॒तुं कृ॑णवन्नु॒षसो॒ जना॑य ॥१॥

    स्वर सहित पद पाठ

    इ॒दम् । ऊँ॒ इति॑ । त्यत् । पु॒रु॒ऽतम॑म् । पु॒रस्ता॑त् । ज्योतिः॑ । तम॑सः । व॒युन॑ऽवत् । अ॒स्था॒त् । नू॒नम् । दि॒वः । दु॒हि॒तरः॑ । वि॒ऽभा॒तीः । गा॒तुम् । कृ॒ण॒व॒न् । उ॒षसः॑ । जना॑य ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    इदमु त्यत्पुरुतमं पुरस्ताज्ज्योतिस्तमसो वयुनावदस्थात्। नूनं दिवो दुहितरो विभातीर्गातुं कृणवन्नुषसो जनाय ॥१॥

    स्वर रहित पद पाठ

    इदम्। ऊम् इति। त्यत्। पुरुऽतमम्। पुरस्तात्। ज्योतिः। तमसः। वयुनऽवत्। अस्थात्। नूनम्। दिवः। दुहितरः। विऽभातीः। गातुम्। कृणवन्। उषसः। जनाय ॥१॥

    ऋग्वेद - मण्डल » 4; सूक्त » 51; मन्त्र » 1
    अष्टक » 3; अध्याय » 8; वर्ग » 1; मन्त्र » 1

    Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - This widely spread light of various kinds bestows knowledge, and has sprung up on the earth out of the darkness. Verily the dawns which are like the daughters of light are making the earth bright for men and other living beings which enables them to see and act.

    Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
    N/A

    Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - O men! you should enjoy bliss by attaining the knowledge industriously like the light of the sun and by driving away ignorance like dispelling a night.

    Foot Notes - (पुरुतमम् ) अतिशयेन बहुप्रकारम् । पुरु इति बहुनाम (NG 3, 1 ) वयुनम् इति प्रज्ञा नाम (NG 3, 9)। = Of various kinds. (वयुनावत्) प्रज्ञानवत् । = Full of knowledge. (दिवः) प्रकाशस्य । of light. (गातुम् ) पृथिवीम् । गातुरिति पृथिवीनाम (NG 1, 1) = The earth.

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top