ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 74/ मन्त्र 1
कूष्ठो॑ देवावश्विना॒द्या दि॒वो म॑नावसू। तच्छ्र॑वथो वृषण्वसू॒ अत्रि॑र्वा॒मा वि॑वासति ॥१॥
स्वर सहित पद पाठकूऽस्थः॑ । दे॒वौ॒ । अ॒श्वि॒ना॒ । अ॒द्य । दि॒वः । म॒ना॒व॒सू॒ इति॑ । तत् । श्र॒व॒थः॒ । वृ॒ष॒ण्व॒सू॒ इति॑ वृषण्ऽवसू । अत्रिः॑ । वा॒म् । आ । वि॒वा॒स॒ति॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
कूष्ठो देवावश्विनाद्या दिवो मनावसू। तच्छ्रवथो वृषण्वसू अत्रिर्वामा विवासति ॥१॥
स्वर रहित पद पाठकूऽस्थः। देवौ। अश्विना। अद्य। दिवः। मनावसू इति। तत्। श्रवथः। वृषण्ऽवसू इति वृषण्ऽवसू। अत्रिः। वाम्। आ। विवासति ॥१॥
ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 74; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 4; वर्ग » 13; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 4; वर्ग » 13; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - What should men do is told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O highly learned persons ! you engage. your mind always in noble thoughts and shower happiness on this scholar who serves for the attainments of light on earth. You, listen to his prayer, please.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - O enlightened persons! the men who serve you, become thoughtful and bear much knowledge. They engage themselves in doing noble deeds and rise above all miseries or sufferings.
Foot Notes - (कूशठ:) यः कौ पृथिव्यौ तिष्ठति सः। = He who lives on earth. (अश्विनौ) व्याप्तविद्यौ। = Great scholars. pervading many sciences अश्विनौ is from (अशङ्) व्याप्तौ. Hence the interpretation is व्याप्तविद्यौ। = Pervading many sciences (अत्रिः) आप्तविद्यः । अत्रिः- अत्र सातत्यगमने । विद्या-प्रति सततं गन्ता आप्तविद्यः । = He who has received knowledge. आविवासति समन्तात्सेवते।विवासति परिचरनकर्मा (NG 3, 5 ) परिचरणम् - सेवा | = Serves from all sides.
इस भाष्य को एडिट करें