English
ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 75/ मन्त्र 1
ऋषिः - पौर आत्रेयः
देवता - अश्विनौ
छन्दः - निच्रृदनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
प्रति॑ प्रि॒यत॑मं॒ रथं॒ वृष॑णं वसु॒वाह॑नम्। स्तो॒ता वा॑मश्विना॒वृषिः॒ स्तोमे॑न॒ प्रति॑ भूषति॒ माध्वी॒ मम॑ श्रुतं॒ हव॑म् ॥१॥
स्वर सहित पद पाठप्रति॑ । प्रि॒यऽत॑मम् । रथ॑म् । वृष॑णम् । व॒सु॒ऽवाह॑नम् । स्तो॒ता । वा॒म् । अ॒श्वि॒नौ॒ । ऋषिः॑ । स्तोमे॑न । प्रति॑ । भू॒ष॒ति॒ । माध्वी॒ इति॑ । मम॑ । श्रुत॑म् । हव॑म् ॥
स्वर रहित मन्त्र
प्रति प्रियतमं रथं वृषणं वसुवाहनम्। स्तोता वामश्विनावृषिः स्तोमेन प्रति भूषति माध्वी मम श्रुतं हवम् ॥१॥
स्वर रहित पद पाठप्रति। प्रियऽतमम्। रथम्। वृषणम्। वसुऽवाहनम्। स्तोता। वाम्। अश्विनौ। ऋषिः। स्तोमेन। प्रति। भूषति। माध्वी इति। मम। श्रुतम्। हवम् ॥१॥
ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 75; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 4; वर्ग » 15; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 4; वर्ग » 15; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - What should the enlightened persons do is told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O teacher and examiner ! you convey the sweetness and other's virtues. Listen to my invocation and of the knower of the meaning of the mantras, and also of an admirer who decorates you with praise and leads you to the vehicle, like the aircraft which carries many articles (goods. Ed.). It is very dear and showerer of joys.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - Those who teach and preach should also periodically examine the students.
Translator's Notes -
(इन्द्रियाणि हयानाहुः कठो०) 1.3.3 । According to this and other passages in the Kathopanishad, by the use of word Ashva, senses are taken. So अश्विनौ may mean men and women of (well-versed in. Ed.) self-control. Here teachers and examiners have been taken (as Ashvinou. Ed.), अशृङ्-व्याप्तौ विद्यया व्याप्तो व्याप्तविद्यो वा ।
Foot Notes - (अश्विनौ) अध्यापकपरीक्षकौ | = Teachers and examiners. (माध्वी) मधुरादिगुणप्रापकौ। = Who convey sweetness and other virtues.
इस भाष्य को एडिट करें