ऋग्वेद - मण्डल 10/ सूक्त 162/ मन्त्र 1
ऋषिः - रक्षोहा ब्राह्मः
देवता - गर्भसंस्त्रावे प्रायश्चित्तम्
छन्दः - निचृदनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
ब्रह्म॑णा॒ग्निः सं॑विदा॒नो र॑क्षो॒हा बा॑धतामि॒तः । अमी॑वा॒ यस्ते॒ गर्भं॑ दु॒र्णामा॒ योनि॑मा॒शये॑ ॥
स्वर सहित पद पाठब्रह्म॑णा । अ॒ग्निः । सा॒म्ऽवि॒दा॒नः । र॒क्षः॒ऽहा । बा॒ध॒ता॒म् । इ॒तः । अमी॑वा । यः । ते॒ । गर्भ॑म् । दुः॒ऽनामा॑ । योनि॑म् । आ॒शये॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
ब्रह्मणाग्निः संविदानो रक्षोहा बाधतामितः । अमीवा यस्ते गर्भं दुर्णामा योनिमाशये ॥
स्वर रहित पद पाठब्रह्मणा । अग्निः । साम्ऽविदानः । रक्षःऽहा । बाधताम् । इतः । अमीवा । यः । ते । गर्भम् । दुःऽनामा । योनिम् । आशये ॥ १०.१६२.१
ऋग्वेद - मण्डल » 10; सूक्त » 162; मन्त्र » 1
अष्टक » 8; अध्याय » 8; वर्ग » 20; मन्त्र » 1
अष्टक » 8; अध्याय » 8; वर्ग » 20; मन्त्र » 1
भावार्थ - स्त्रीच्या योनी किंवा गर्भस्थानी फार वाईट रोगकृमी मानवबीज किंवा थोड्याशा वाढलेल्या गर्भाला खाऊन टाकतो. त्याला नष्ट करण्यासाठी औदुंबर वृक्षाचे फळ व चित्रक दोन्ही गोळीवटी बनवून खाल्ली पाहिजे. दोन्हींच्या क्वाथने योनिस्थानाचे प्रक्षालन केले पाहिजे. ॥१॥
इस भाष्य को एडिट करें