ऋग्वेद - मण्डल 10/ सूक्त 69/ मन्त्र 1
ऋषिः - सुमित्रो वाध्र्यश्चः
देवता - अग्निः
छन्दः - निचृज्जगती
स्वरः - निषादः
भ॒द्रा अ॒ग्नेर्व॑ध्र्य॒श्वस्य॑ सं॒दृशो॑ वा॒मी प्रणी॑तिः सु॒रणा॒ उपे॑तयः । यदीं॑ सुमि॒त्रा विशो॒ अग्र॑ इ॒न्धते॑ घृ॒तेनाहु॑तो जरते॒ दवि॑द्युतत् ॥
स्वर सहित पद पाठभ॒द्राः । अ॒ग्नेः । व॒ध्रि॒ऽअ॒श्वस्य॑ । स॒म्ऽदृशः॑ । वा॒मी । प्रऽणी॑तिः । सु॒ऽरणाः॑ । उप॑ऽइतयः । यत् । ई॒म् । सु॒ऽमि॒त्राः । विशः॑ । अग्रे॑ । इ॒न्धते॑ । घृ॒तेन॑ । आऽहु॑तः । ज॒र॒ते॒ । दवि॑द्युतत् ॥
स्वर रहित मन्त्र
भद्रा अग्नेर्वध्र्यश्वस्य संदृशो वामी प्रणीतिः सुरणा उपेतयः । यदीं सुमित्रा विशो अग्र इन्धते घृतेनाहुतो जरते दविद्युतत् ॥
स्वर रहित पद पाठभद्राः । अग्नेः । वध्रिऽअश्वस्य । सम्ऽदृशः । वामी । प्रऽणीतिः । सुऽरणाः । उपऽइतयः । यत् । ईम् । सुऽमित्राः । विशः । अग्रे । इन्धते । घृतेन । आऽहुतः । जरते । दविद्युतत् ॥ १०.६९.१
ऋग्वेद - मण्डल » 10; सूक्त » 69; मन्त्र » 1
अष्टक » 8; अध्याय » 2; वर्ग » 19; मन्त्र » 1
अष्टक » 8; अध्याय » 2; वर्ग » 19; मन्त्र » 1
भावार्थ - ज्या राजाचे अश्व व इंद्रिये सुनियंत्रित असतील, प्रजेवर त्याची कृपादृष्टी असेल, चांगली प्रेरणा असेल, छत्रछाया सुखदायक असेल, प्रजेमध्ये परस्पर मित्रभाव असेल तर अशा राजाला प्रजा उत्तम शासक मानते व प्रशंसित करते. ॥१॥
इस भाष्य को एडिट करें