English
ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 33/ मन्त्र 19
अ॒धः प॑श्यस्व॒ मोपरि॑ संत॒रां पा॑द॒कौ ह॑र । मा ते॑ कशप्ल॒कौ दृ॑श॒न्त्स्त्री हि ब्र॒ह्मा ब॒भूवि॑थ ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒धः । प॒श्य॒स्व॒ । मा । उ॒परि॑ । स॒म्ऽत॒राम् । पा॒द॒कौ । ह॒र॒ । मा । ते॒ । क॒श॒ऽप्ल॒कौ । दृ॒श॒न् । स्त्री । हि । ब्र॒ह्मा । ब॒भूवि॑थ ॥
स्वर रहित मन्त्र
अधः पश्यस्व मोपरि संतरां पादकौ हर । मा ते कशप्लकौ दृशन्त्स्त्री हि ब्रह्मा बभूविथ ॥
स्वर रहित पद पाठअधः । पश्यस्व । मा । उपरि । सम्ऽतराम् । पादकौ । हर । मा । ते । कशऽप्लकौ । दृशन् । स्त्री । हि । ब्रह्मा । बभूविथ ॥ ८.३३.१९
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 33; मन्त्र » 19
अष्टक » 6; अध्याय » 3; वर्ग » 10; मन्त्र » 4
अष्टक » 6; अध्याय » 3; वर्ग » 10; मन्त्र » 4
भावार्थ - यज्ञात चार ऋत्विज असतात त्यापैकी ‘ब्रह्मा’ उद्गाता इत्यादी इतर ऋत्विजांना सांगतात हे करा, ते करू नका इत्यादी. गृहस्थरूप यज्ञाची ब्रह्मा जणू स्त्रीच असते, ती कर्म करणाऱ्या शक्तिवान पुरुष - इन्द्राला जीवनयज्ञात सूचना देत असते. खाली पाहण्याचा अभिप्राय ‘विनयी’ असणे होय. वर पाहण्याचा ‘उद्धट’ असणे होय. माणसाने दोन पाय अशा सामंजस्याने चालवावे की त्यामुळे जीवनात ‘प्रगती’ व्हावी. ॥१९॥
इस भाष्य को एडिट करें