Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 19/ मन्त्र 85
    ऋषिः - शङ्ख ऋषिः देवता - सविता देवता छन्दः - भुरिक् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    1

    इन्द्रः॑ सु॒त्रामा॒ हृद॑येन स॒त्यं पु॑रो॒डशे॑न सवि॒ता ज॑जान। यकृ॑त् क्लो॒मानं॒ वरु॑णो भिष॒ज्यन् मत॑स्ने वाय॒व्यैर्न मि॑नाति पि॒त्तम्॥८५॥

    स्वर सहित पद पाठ

    इन्द्रः॑। सु॒त्रामेति॑ सु॒ऽत्रामा॑। हृद॑येन। स॒त्यम्। पु॒रो॒डाशे॑न। स॒वि॒ता। ज॒जा॒न॒। यकृ॑त्। क्लो॒मान॑म्। वरु॑णः। भि॒ष॒ज्यन्। मत॑स्ने॒ इति॒ मत॑ऽस्ने। वा॒य॒व्यैः᳖। न। मि॒ना॒ति॒। पि॒त्तम् ॥८५ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    इन्द्रः सुत्रामा हृदयेण सत्यम्पुरोडाशेन सविता जजान । यकृत्क्लोमानँवरुणो भिषज्यन्मतस्ने वायव्यैर्न मिनाति पित्तम् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    इन्द्रः। सुत्रामेति सुऽत्रामा। हृदयेन। सत्यम्। पुरोडाशेन। सविता। जजान। यकृत्। क्लोमानम्। वरुणः। भिषज्यन्। मतस्ने इति मतऽस्ने। वायव्यैः। न। मिनाति। पित्तम्॥८५॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 19; मन्त्र » 85
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ–হে মনুষ্যগণ! যেমন (সুত্রামা) উত্তম প্রকার রোগ হইতে শরীরের রক্ষাকারী (সবিতা) প্রেরক (ইন্দ্রঃ) রোগনাশক (বরুণঃ) শ্রেষ্ঠ বিদ্বান্ (ভিষজ্যন্) চিকিৎসা করিয়া (হৃদয়েন) স্বীয় আত্মা দ্বারা (সত্যম্) যথার্থ ভাবকে (জজান) প্রসিদ্ধ করে এবং (পুরোডাশেন) উত্তম প্রকার সংস্কৃত অন্ন এবং (বায়ব্যৈঃ) পবনদের মধ্যে উত্তম অর্থাৎ সুখ দানকারী মার্গ দ্বারা (য়কৃৎ) যাহা হৃদয় হইতে দক্ষিণ দিকে স্থিত মাংসপিন্ড (ক্লোমানম্) কন্ঠনাড়ি (মতস্নে) হৃদয়ের দুই দিকের অস্থি ও (পিত্তম্) পিত্তকে (ন, মিনাতি) নষ্ট করে না সেইরূপ এই সবের হিংসা তুমিও করিও না ॥ ৮৫ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ–এই মন্ত্রে বাচকলুপ্তোপমালঙ্কার আছে । সদ্বৈদ্য গণ স্বয়ং রোগরহিত হইয়া অন্যের শরীরে হওয়া রোগকে জানিয়া রোগরহিত নিরন্তর করিতে থাকিবে ॥ ৮৫ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - ইন্দ্রঃ॑ সু॒ত্রামা॒ হৃদ॑য়েন স॒ত্যং পু॑রো॒ডাশে॑ন সবি॒তা জ॑জান । য়কৃ॑ৎ ক্লো॒মানং॒ বর॑ুণো ভিষ॒জ্যন্ মত॑স্নে বায়॒ব্যৈ᳕র্ন মি॑নাতি পি॒ত্তম্ ॥ ৮৫ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - ইন্দ্র ইত্যস্য শঙ্খ ঋষিঃ । সবিতা দেবতা । ভুরিক্ ত্রিষ্টুপ্ ছন্দঃ ।
    ধৈবতঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top