Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 10 के सूक्त 170 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 10/ सूक्त 170/ मन्त्र 3
    ऋषिः - विभ्राट् सूर्यः देवता - सूर्यः छन्दः - विराड्जगती स्वरः - निषादः

    इ॒दं श्रेष्ठं॒ ज्योति॑षां॒ ज्योति॑रुत्त॒मं वि॑श्व॒जिद्ध॑न॒जिदु॑च्यते बृ॒हत् । वि॒श्व॒भ्राड्भ्रा॒जो महि॒ सूर्यो॑ दृ॒श उ॒रु प॑प्रथे॒ सह॒ ओजो॒ अच्यु॑तम् ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    इ॒दम् । श्रेष्ठ॑म् । ज्योति॑षाम् । ज्योतिः॑ । उ॒त्ऽत॒मम् । वि॒श्व॒ऽजित् । ध॒न॒ऽजित् । उ॒च्य॒ते॒ । बृ॒हत् । वि॒श्व॒ऽभ्राट् । भ्रा॒जः । महि॑ । सूर्यः॑ । दृ॒शे । उ॒रु । प॒प्र॒थे॒ । सहः॑ । ओजः॑ । अच्यु॑तम् ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    इदं श्रेष्ठं ज्योतिषां ज्योतिरुत्तमं विश्वजिद्धनजिदुच्यते बृहत् । विश्वभ्राड्भ्राजो महि सूर्यो दृश उरु पप्रथे सह ओजो अच्युतम् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    इदम् । श्रेष्ठम् । ज्योतिषाम् । ज्योतिः । उत्ऽतमम् । विश्वऽजित् । धनऽजित् । उच्यते । बृहत् । विश्वऽभ्राट् । भ्राजः । महि । सूर्यः । दृशे । उरु । पप्रथे । सहः । ओजः । अच्युतम् ॥ १०.१७०.३

    ऋग्वेद - मण्डल » 10; सूक्त » 170; मन्त्र » 3
    अष्टक » 8; अध्याय » 8; वर्ग » 28; मन्त्र » 3

    भावार्थ -
    (ज्योतिषां) समस्त ज्योतियों के बीच में से (इदं श्रेष्ठं उत्तमं ज्योतिः) यह श्रेष्ठ, सर्वोत्तम ज्योति है। वह (विश्वजित् धनजित् बृहत् उच्यते) समस्त लोकों को जीतने वाला, सबसे बड़ा, समस्त ऐश्वर्यों का जीतने वाला, और महान् कहा जाता है। वही (विश्व-भ्राट्) समस्त जगत् का प्रकाशक, (महि सूर्यः) महान् सूर्य रूप में (दृशे) दिखाई देता है। वही (सहः) सबको मात करने वाला, (अच्युतम्) अविनाशी, नित्य, स्थिर, (ओजः) बल पराक्रम तेज रूप से (ऊरु पप्रथे) विशाल रूप से व्याप रहा है।

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - ऋषिः विभ्राट् सूर्यः। सूर्यो देवता॥ छन्दः- १, ३ विराड् जगती। २ जगती ४ आस्तारपङ्क्तिः। चतुर्ऋचं सूक्तम्॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top