English
ऋग्वेद - मण्डल 10/ सूक्त 37/ मन्त्र 2
सा मा॑ स॒त्योक्ति॒: परि॑ पातु वि॒श्वतो॒ द्यावा॑ च॒ यत्र॑ त॒तन॒न्नहा॑नि च । विश्व॑म॒न्यन्नि वि॑शते॒ यदेज॑ति वि॒श्वाहापो॑ वि॒श्वाहोदे॑ति॒ सूर्य॑: ॥
स्वर सहित पद पाठसा । मा॒ । स॒त्यऽउ॑क्तिः । परि॑ । पा॒तु॒ । वि॒श्वतः॑ । द्यावा॑ । च॒ । यत्र॑ । त॒तन॑न् । अहा॑नि । च॒ । विश्व॑म् । अ॒न्यत् । नि । वि॒श॒ते॒ । यत् । एज॑ति । वि॒श्वाहा॑ । आपः॑ । वि॒श्वाहा॑ । उत् । ए॒ति॒ । सूर्यः॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
सा मा सत्योक्ति: परि पातु विश्वतो द्यावा च यत्र ततनन्नहानि च । विश्वमन्यन्नि विशते यदेजति विश्वाहापो विश्वाहोदेति सूर्य: ॥
स्वर रहित पद पाठसा । मा । सत्यऽउक्तिः । परि । पातु । विश्वतः । द्यावा । च । यत्र । ततनन् । अहानि । च । विश्वम् । अन्यत् । नि । विशते । यत् । एजति । विश्वाहा । आपः । विश्वाहा । उत् । एति । सूर्यः ॥ १०.३७.२
ऋग्वेद - मण्डल » 10; सूक्त » 37; मन्त्र » 2
अष्टक » 7; अध्याय » 8; वर्ग » 12; मन्त्र » 2
अष्टक » 7; अध्याय » 8; वर्ग » 12; मन्त्र » 2
विषय - सर्वाश्रय सत्य-वचन से रक्षा की आकांक्षा।
भावार्थ -
(यत्र) जिसके आश्रय (द्यावा च अहानि च) दिन और रात्रियें भी (ततनन्) उत्पन्न होती हैं, (यद् एजति) जो चल रहा है वह (अन्यत् विश्वम्) जड़से भिन्न चेतन भी जिसके आश्रय (नि-विशते) बसा है और जिसके आश्रय (आपः विश्वाहा) सर्वदा जल, नदी, समुद्रादि, प्राण, लिंग, शरीरादि, और समस्त प्रजाएं स्थित हैं, (विश्वाहा सूर्यः उदेति) जिसके आश्रय पर सूर्य उदय को प्राप्त होता है। (सा सत्योक्तिः) वह सत्य वचन (मा विश्वतः परिपातु) मेरी सब प्रकार से रक्षा करे।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - अभितपाः सौर्य ऋषिः॥ छन्दः-१-५ निचृज्जगती। ६-९ विराड् जगती। ११, १२ जगती। १० निचृत् त्रिष्टुप्॥ द्वादशर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें