English
ऋग्वेद - मण्डल 6/ सूक्त 66/ मन्त्र 2
ऋषिः - भरद्वाजो बार्हस्पत्यः
देवता - मरुतः
छन्दः - विराट्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
ये अ॒ग्नयो॒ न शोशु॑चन्निधा॒ना द्विर्यत्त्रिर्म॒रुतो॑ वावृ॒धन्त॑। अ॒रे॒णवो॑ हिर॒ण्यया॑स एषां सा॒कं नृ॒म्णैः पौंस्ये॑भिश्च भूवन् ॥२॥
स्वर सहित पद पाठये । अ॒ग्नयः॑ । न । शोशु॑चन् । इ॒धा॒नाः । द्विः । यत् । त्रिः । म॒रुतः॑ । व॒वृ॒धन्त॑ । अ॒रे॒णवः॑ । हि॒र॒ण्यया॑सः । ए॒षा॒म् । सा॒कम् । नृ॒म्णैः । पौंस्ये॑भिः । च॒ । भू॒व॒न् ॥
स्वर रहित मन्त्र
ये अग्नयो न शोशुचन्निधाना द्विर्यत्त्रिर्मरुतो वावृधन्त। अरेणवो हिरण्ययास एषां साकं नृम्णैः पौंस्येभिश्च भूवन् ॥२॥
स्वर रहित पद पाठये। अग्नयः। न। शोशुचन्। इधानाः। द्विः। यत्। त्रिः। मरुतः। ववृधन्त। अरेणवः। हिरण्ययासः। एषाम्। साकम्। नृम्णैः। पौंस्येभिः। च। भूवन् ॥२॥
ऋग्वेद - मण्डल » 6; सूक्त » 66; मन्त्र » 2
अष्टक » 5; अध्याय » 1; वर्ग » 7; मन्त्र » 2
अष्टक » 5; अध्याय » 1; वर्ग » 7; मन्त्र » 2
विषय - विद्वानों मरुतों के कर्त्तव्य
भावार्थ -
( मरुतः ) वायु के समान बलवान् पुरुष ( इधानाः अग्नयः न ) प्रदीप्त होते हुए अग्नियों को समान ( शोशुचन् ) अपने को प्रज्ज्वलित, तथा शुद्ध आचारवान् बनावें । वे ( द्विः त्रिः ववृधन्त ) दुगना तिगुना वृद्धि को प्राप्त हों। (एषां ) इन लोगों के सम्बन्धी जन भी ( अरेणवः ) अहिंसक, निर्दोष और ( हिरण्ययासः ) स्वर्ण आदि से ऐश्वर्यवान् और (नृम्णैः) धनों और (पौंस्यैः च साकं ) बलों से सम्पन्न ( भूवन् ) हो जांय ।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - ११ भरद्वाजो बार्हस्पत्य ऋषिः ।। मरुतो देवताः ।। छन्दः – १,९ ,११ निचृत्त्रिष्टुप् । २, ५ विराट् त्रिष्टुप् । ३, ४ निचृत् पंक्तिः ।। ६, ७, १० भुरिक् पंक्तिः । ८ स्वराट् पंक्तिः । एकादशर्चं सूक्तम् ।।
इस भाष्य को एडिट करें