ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 11/ मन्त्र 1
त्वम॑ग्ने व्रत॒पा अ॑सि दे॒व आ मर्त्ये॒ष्वा । त्वं य॒ज्ञेष्वीड्य॑: ॥
स्वर सहित पद पाठत्वम् । अ॒ग्ने॒ । व्र॒त॒ऽपाः । अ॒सि॒ । दे॒वः । आ । मर्त्ये॑षु । आ । त्वम् । य॒ज्ञेषु॑ । ईड्यः॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
त्वमग्ने व्रतपा असि देव आ मर्त्येष्वा । त्वं यज्ञेष्वीड्य: ॥
स्वर रहित पद पाठत्वम् । अग्ने । व्रतऽपाः । असि । देवः । आ । मर्त्येषु । आ । त्वम् । यज्ञेषु । ईड्यः ॥ ८.११.१
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 11; मन्त्र » 1
अष्टक » 5; अध्याय » 8; वर्ग » 35; मन्त्र » 1
अष्टक » 5; अध्याय » 8; वर्ग » 35; मन्त्र » 1
विषय - व्रतपा अग्नि ।
भावार्थ -
हे ( अग्ने ) ज्ञानवन् ! सर्वव्यापक ! अग्निवत् तेजःस्वरूप सत्यार्थ के प्रकाशक ! विद्वन् ! राजन् ! प्रभो ! ( त्वं ) तू (व्रत-पाः असि) व्रतों, सत्कर्मों, अन्नों का पालक है। और ( मर्त्येषु आ ) मनुष्यों में भी तू ( देवः ) सब सुखों का दाता, दीप्तिमान् है। ( त्वं ) तू ( यज्ञेषु ) समस्त यज्ञों में ( ईडयः ) स्तुति करने योग्य, पूज्य और चाहने योग्य है ।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - वत्सः काण्व ऋषिः॥ अग्निर्देवता॥ छन्दः—१ आर्ची भुरिग्गायत्री। २ वर्धमाना गायत्री। ३, ५—७, ९ निचृद् गायत्री। ४ विराड् गायत्री। ८ गायत्री। १० आर्ची भुरिक् त्रिष्टुप्॥ दशर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें