English
साइडबार
ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 57/ मन्त्र 4
ऋषिः - मेध्यः काण्वः
देवता - अश्विनौ
छन्दः - पादनिचृत्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
अ॒यं वां॑ भा॒गो निहि॑तो यजत्रे॒मा गिरो॑ नास॒त्योप॑ यातम् । पिब॑तं॒ सोमं॒ मधु॑मन्तम॒स्मे प्र दा॒श्वांस॑मवतं॒ शची॑भिः ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒यम् । वा॒म् । भा॒गः । निऽहि॑तः । य॒ज॒त्रा॒ । इ॒माः । गिरः॑ । ना॒स॒त्या॒ । उप॑ । या॒त॒म् । पिब॑तम् । सोम॑म् । मधु॑ऽमन्तम् । अ॒स्मे इति॑ । प्र । दा॒श्वांस॑म् । अ॒व॒त॒म् । शची॑भिः ॥
स्वर रहित मन्त्र
अयं वां भागो निहितो यजत्रेमा गिरो नासत्योप यातम् । पिबतं सोमं मधुमन्तमस्मे प्र दाश्वांसमवतं शचीभिः ॥
स्वर रहित पद पाठअयम् । वाम् । भागः । निऽहितः । यजत्रा । इमाः । गिरः । नासत्या । उप । यातम् । पिबतम् । सोमम् । मधुऽमन्तम् । अस्मे इति । प्र । दाश्वांसम् । अवतम् । शचीभिः ॥ ८.५७.४
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 57; मन्त्र » 4
अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 28; मन्त्र » 4
अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 28; मन्त्र » 4
विषय - जीवन का तृतीय सवन।
भावार्थ -
हे ( नासत्या ) असत्य का परित्याग कर सत्य व्रत का ही पालन करने की प्रतिज्ञा करने वाले स्त्री पुरुषो ! आप दोनों ( यजत्रा ) यज्ञशील; दानशील होकर ( इमा गिरः उप यातम् ) इन वेद-वाणियों को प्राप्त करो। ( अयं वां भागः निहितः ) यह तुम दोनों का सेवन करने योग्य मार्ग निश्चित किया गया है। ( अस्मे ) हमारे इस ( मधुमन्तम् ) मधुर ज्ञान से युक्त ( सोमं ) उपदेश का ( पिबतं ) पान करो और ( शचीभिः ) उत्तम वाणियों, शक्तियों और सत् क्रियाओं से ( दाश्वांसम् प्र अवतम् ) ज्ञानदाता को उत्तम रीति से प्राप्त होवो और उसकी रक्षा करो। इत्यष्टाविंशो वर्गः॥
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - मेध्यः काण्व ऋषिः॥ अश्विनौ देवते॥ छन्दः—१ विराट् त्रिष्टुप्। २, ३ निचृत् त्रिष्टुप्। ४ पादनिचृत् त्रिष्टुप्॥ चतुऋचं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें