English
अथर्ववेद - काण्ड 9/ सूक्त 8/ मन्त्र 22
सूक्त - भृग्वङ्गिराः
देवता - सर्वशीर्षामयापाकरणम्
छन्दः - पथ्यापङ्क्तिः
सूक्तम् - यक्ष्मनिवारण सूक्त
सं ते॑ शी॒र्ष्णः क॒पाला॑नि॒ हृद॑यस्य च॒ यो वि॒धुः। उ॒द्यन्ना॑दित्य र॒श्मिभिः॑ शी॒र्ष्णो रोग॑मनीनशोऽङ्गभे॒दम॑शीशमः ॥
स्वर सहित पद पाठसम् । ते॒ । शी॒र्ष्ण: । क॒पाला॑नि । हृद॑यस्य । च॒ । य: । वि॒धु॒: । उ॒त्ऽयन् । आ॒दि॒त्य॒ । र॒श्मिऽभि॑: । शी॒र्ष्ण: । रोग॑म् । अ॒नी॒न॒श॒म॒: । अङ्गऽभेदम् । अशीशम: ॥१३.२२॥
स्वर रहित मन्त्र
सं ते शीर्ष्णः कपालानि हृदयस्य च यो विधुः। उद्यन्नादित्य रश्मिभिः शीर्ष्णो रोगमनीनशोऽङ्गभेदमशीशमः ॥
स्वर रहित पद पाठसम् । ते । शीर्ष्ण: । कपालानि । हृदयस्य । च । य: । विधु: । उत्ऽयन् । आदित्य । रश्मिऽभि: । शीर्ष्ण: । रोगम् । अनीनशम: । अङ्गऽभेदम् । अशीशम: ॥१३.२२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 9; सूक्त » 8; मन्त्र » 22
भाषार्थ -
(ते) तेरे (शीर्ष्णः) सिर के (कपालानि सम्) कपालों के साथ (शीर्ष्णः रोगम्) सिर के रोग को, (च) तथा (हृदयस्य) हृदय का (यः) जो (विषः) कम्पन या बींधना है उसे (उद्यन आदित्य) हे उदित हुए आदित्य ! तूने (रश्मिभिः) रश्मियों द्वारा (अनीनशः) नष्ट कर दिया है, और (अङ्गभेदम्) अङ्गों के टूटने को (अशीशमः) शान्त कर दिया है।
टिप्पणी -
[विधुः= वि + धूञ् कम्पने, हृदय की धड़क, Palpitation, अथवा विधुः = व्यस् ताडने (दिवादिः)।]