ऋग्वेद - मण्डल 3/ सूक्त 55/ मन्त्र 22
ऋषिः - प्रजापतिर्वैश्वामित्रो वाच्यो वा
देवता - विश्वेदेवा, इन्द्रः पर्जन्यात्मा त्वष्टा वाग्निश्च
छन्दः - निचृत्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
नि॒ष्षिध्व॑रीस्त॒ ओष॑धीरु॒तापो॑ र॒यिं त॑ इन्द्र पृथि॒वी बि॑भर्ति। सखा॑यस्ते वाम॒भाजः॑ स्याम म॒हद्दे॒वाना॑मसुर॒त्वमेक॑म्॥
स्वर सहित पद पाठनिः॒ऽसिध्व॑रीः । ते॒ । ओष॑धीः । उ॒त । आपः॑ । र॒यिम् । ते॒ । इ॒न्द्र॒ । पृ॒थि॒वी । बि॒भ॒र्ति॒ । सखा॑यः । ते॒ । वा॒म॒ऽभाजः॑ । स्या॒म॒ । म॒हत् । दे॒वाना॑म् । अ॒सु॒र॒ऽत्वम् । एक॑म् ॥
स्वर रहित मन्त्र
निष्षिध्वरीस्त ओषधीरुतापो रयिं त इन्द्र पृथिवी बिभर्ति। सखायस्ते वामभाजः स्याम महद्देवानामसुरत्वमेकम्॥
स्वर रहित पद पाठनिःऽसिध्वरीः। ते। ओषधीः। उत। आपः। रयिम्। ते। इन्द्र। पृथिवी। बिभर्ति। सखायः। ते। वामऽभाजः। स्याम। महत्। देवानाम्। असुरऽत्वम्। एकम्॥
ऋग्वेद - मण्डल » 3; सूक्त » 55; मन्त्र » 22
अष्टक » 3; अध्याय » 3; वर्ग » 31; मन्त्र » 7
अष्टक » 3; अध्याय » 3; वर्ग » 31; मन्त्र » 7
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The theme of Agni is further elaborated.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O God! in Your creation, the earth grows herbs and plants like Soma which are beneficent to all. Waters created by you, bring strength and health to our bodies. May we, your friends, share these blessings, being always engaged in and doing admirable and noble deeds. We bear in mind the great might of the One Supreme Being, Who is the Illuminator of the sun and other shining objects.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - O God! may we always be devoted to You and have communion with You Who have created in this world, various kinds of herbs, plants, water and other things for our happiness. May we never worship anyone else, except You.
Foot Notes - (निष्षिध्वरी:) नितरां मङ्गलकारिणी: = Auspicious, beneficent. (वामभाज:) प्रशस्तकर्मंसेविनश्श्रेष्ठभोगा वा । (वामभाज:) वाम इति प्रशस्यनाम (NG. 3, 8 ) (रयिम् ) वीर्य वं रयिः (Stph. 133, 4, 2, 13) पुष्टं वै रयिः (Stph. 2, 3, 4, 13).= Who perform admirable or noble deeds or having good enjoyments.
इस भाष्य को एडिट करें