ऋग्वेद - मण्डल 3/ सूक्त 60/ मन्त्र 1
ऋषिः - गोपवन आत्रेयः सप्तवध्रिर्वा
देवता - ऋभवः
छन्दः - जगती
स्वरः - निषादः
इ॒हेह॑ वो॒ मन॑सा ब॒न्धुता॑ नर उ॒शिजो॑ जग्मुर॒भि तानि॒ वेद॑सा। याभि॑र्मा॒याभिः॒ प्रति॑जूतिवर्पसः॒ सौध॑न्वना य॒ज्ञियं॑ भा॒गमा॑न॒श॥
स्वर सहित पद पाठइ॒हऽइ॑ह । वः॒ । मन॑सा । ब॒न्धुता॑ । न॒रः॒ । उ॒शिजः॑ । ज॒ग्मुः॒ । अ॒भि । तानि॑ । वेद॑सा । याभिः॑ । मा॒याभिः । प्रति॑जूतिऽवर्पसः । सौध॑न्वनाः । य॒ज्ञिय॑म् । भ॒गम् । आ॒न॒श ॥
स्वर रहित मन्त्र
इहेह वो मनसा बन्धुता नर उशिजो जग्मुरभि तानि वेदसा। याभिर्मायाभिः प्रतिजूतिवर्पसः सौधन्वना यज्ञियं भागमानश॥
स्वर रहित पद पाठइहऽइह। वः। मनसा। बन्धुता। नरः। उशिजः। जग्मुः। अभि। तानि। वेदसा। याभिः। मायाभिः। प्रतिजूतिऽवर्पसः। सौधन्वनाः। यज्ञियम्। भगम्। आनश॥
ऋग्वेद - मण्डल » 3; सूक्त » 60; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 4; वर्ग » 7; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 4; वर्ग » 7; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The duties of a ruler are told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O leaders! the wisemen intently desirous of the welfare of all in this dealing have a sense of brotherhood with all and they perform friendly acts and possess good appearance and hectic activity. Besides they possess good intellect being the sons of noble hearted persons (or of those artists who travel in the firmament well with their aircrafts), and obtain their share in the Yajna and become very fortunate.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - Those men get their noble desires fulfilled, who behaving in brotherly fashion increase the intellectual and monetary happiness of all.
Foot Notes - (उशिजः) कामयमाना: उशिग् वष्टेः कान्तिकर्मणः इति (NKT 6, 3, 11 ) उशिज इति मेधाविनाम (NG 3, 15 ) = Desiring the welfare of all (वेदसा ) वित्तेन । वेद: इति धननाम (NG 210) = With wealth. (प्रतिजूतिवर्पस) प्रतीतं जूतिवेंगवद् वर्पो रूपं येषान्ते = Possessing good form with speed or active nature. (मायाभि:) प्रज्ञाभिः । मायेति प्रज्ञानाम (NG 3, 9) वर्ण इति रूपनाम = (NG 3, 7 ) = With good intellect.
इस भाष्य को एडिट करें