ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 39/ मन्त्र 1
यदि॑न्द्र चित्र मे॒हनास्ति॒ त्वादा॑तमद्रिवः। राध॒स्तन्नो॑ विदद्वस उभयाह॒स्त्या भ॑र ॥१॥
स्वर सहित पद पाठयत् । इ॒न्द्र॒ । चि॒त्र॒ । मे॒हना॑ । अस्ति॑ । त्वाऽदा॑तम् । अ॒द्रि॒ऽवः॒ । राधः॑ । तत् । नः॒ । वि॒द॒द्व॒सो॒ इति॑ विदत्ऽवसो । उ॒भ॒या॒ह॒स्ति । आ । भ॒र॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
यदिन्द्र चित्र मेहनास्ति त्वादातमद्रिवः। राधस्तन्नो विदद्वस उभयाहस्त्या भर ॥१॥
स्वर रहित पद पाठयत्। इन्द्र। चित्र। मेहना। अस्ति। त्वाऽदातम्। अद्रिऽवः। राधः। तत्। नः। विदद्वसो इति विदत्ऽवसो। उभयाहस्ति। आ। भर ॥१॥
ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 39; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 2; वर्ग » 10; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 2; वर्ग » 10; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The attributes of Indra (king) are told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O king ! O illuminator of knowledge like the sun! O possessor of knowledge and wealth! O man of wonderful merits, actions and temperament! whatever is the wealth in the form of rains (and irrigational facilities. Ed.) purified by you, bestow that upon us with both hands i.e., profusely.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - That king or wealthy person only is meritorious who fulfils the noble desires of others like the rain.
Foot Notes - (मेहना) वृष्टि: (मेहना) मिह-सेचने = वृष्टिः (भ्वा० )। = Rain. (त्वादातम् ) त्वया शोधितम् । (त्वादातम् ) देप्-शोधने (भ्वा० ) । Purified by you. (अद्रिवः) सूर्य इव विद्याप्रकाशक | = Illuminator of knowledge like the sun. (इन्द्र) विद्येश्वर्ययुक्त । इदि परमैश्वर्ये (भ्वा० ) । = Endowed with knowledge and wealth.
इस भाष्य को एडिट करें