ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 47/ मन्त्र 2
ऋषिः - प्रतिक्षत्र आत्रेयः
देवता - देवपत्न्यः
छन्दः - निचृत्पङ्क्ति
स्वरः - पञ्चमः
अ॒जि॒रास॒स्तद॑प॒ ईय॑माना आतस्थि॒वांसो॑ अ॒मृत॑स्य॒ नाभि॑म्। अ॒न॒न्तास॑ उ॒रवो॑ वि॒श्वतः॑ सीं॒ परि॒ द्यावा॑पृथि॒वी य॑न्ति॒ पन्थाः॑ ॥२॥
स्वर सहित पद पाठअ॒जि॒रासः॑ । तत्ऽअ॑पः । ईय॑मानाः । आ॒त॒स्थि॒ऽवांसः॑ । अ॒मृत॑स्य । नाभि॑म् । अ॒न॒न्तासः॑ । उ॒रवः॑ । वि॒श्वतः॑ । सी॒म् । परि॑ । द्यावा॑पृथि॒वी इति॑ । य॒न्ति॒ । पन्थाः॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
अजिरासस्तदप ईयमाना आतस्थिवांसो अमृतस्य नाभिम्। अनन्तास उरवो विश्वतः सीं परि द्यावापृथिवी यन्ति पन्थाः ॥२॥
स्वर रहित पद पाठअजिरासः। तत्ऽअपः। ईयमानाः आतस्थिऽवांसः। अमृतस्य। नाभिम्। अनन्तासः। उरवः। विश्वतः। सीम्। परि। द्यावापृथिवी इति। यन्ति। पन्थाः ॥२॥
ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 47; मन्त्र » 2
अष्टक » 4; अध्याय » 3; वर्ग » 1; मन्त्र » 2
अष्टक » 4; अध्याय » 3; वर्ग » 1; मन्त्र » 2
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - Men should know the properties of the numberless articles which cause and effect and accomplish the works.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - Men should know the methodology of those endless objects which are speedy, reaching the Pranas of men, remaining in the orb of the first eternal cause (matter) which go around the sky and earth like the light of the sun.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - There are one sky and other endless things and numberless atoms within, born from the eternal first cause-Primordial Matter which are spread like the light of the sun.
Foot Notes - (अजिरासः ) वेगवन्त: । अज गतिक्षेपणयोः (भ्वा० ) । 'अंत गत्यर्थंकः । = Speedy. (अमृतस्य ) नाशरहितस्य कारणस्य = Of the eternal cause (matter). (सीम् ) आदित्यप्रकाश इव । सीमिति परिग्रहर्थीयः । विसीमतः सुरुचो वेन आवः - व्यावृणोत् सर्वतः आदित्यः 1, 3, 8 = Which are like the light of the sun.
इस भाष्य को एडिट करें