English
ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 62/ मन्त्र 2
ऋषिः - श्यावाश्व आत्रेयः
देवता - रथवीतिर्दाल्भ्यः
छन्दः - गायत्री
स्वरः - षड्जः
तत्सु वां॑ मित्रावरुणा महि॒त्वमी॒र्मा त॒स्थुषी॒रह॑भिर्दुदुह्रे। विश्वाः॑ पिन्वथः॒ स्वस॑रस्य॒ धेना॒ अनु॑ वा॒मेकः॑ प॒विरा व॑वर्त ॥२॥
स्वर सहित पद पाठतत् । सु । वा॒म् । मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒ । म॒हि॒ऽत्वम् । ई॒र्मा । त॒स्थुषीः॑ । अह॑ऽभिः । दु॒दु॒ह्रे॒ । विश्वाः॑ । पि॒न्व॒थः॒ । स्वस॑रस्य । धेनाः॑ । अनु॑ । वा॒म् । एकः॑ । प॒विः । आ । व॒व॒र्त॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
तत्सु वां मित्रावरुणा महित्वमीर्मा तस्थुषीरहभिर्दुदुह्रे। विश्वाः पिन्वथः स्वसरस्य धेना अनु वामेकः पविरा ववर्त ॥२॥
स्वर रहित पद पाठतत्। सु। वाम्। मित्रावरुणा। महिऽत्वम्। ईर्मा। तस्थुषीः। अहऽभिः। दुदुह्रे। विश्वाः। पिन्वथः। स्वसरस्य। धेनाः। अनु। वाम्। एकः। पविः। आ। ववर्त ॥२॥
ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 62; मन्त्र » 2
अष्टक » 4; अध्याय » 3; वर्ग » 30; मन्त्र » 2
अष्टक » 4; अध्याय » 3; वर्ग » 30; मन्त्र » 2
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The attributes of the Mitävarunau are told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O teachers and preachers ! you are like the Prana and Udāna (vital breaths), You should fulfil or complete that your greatness which God, the Impeller of the world! protects, as the rays fill up the times with days. Gratify all your speeches in the middle of the day. Let your pure dealing or conduct be manifest from all sides, even if it is alone or not aided by others.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - O teachers and preachers! you should teach people the science of day and night, Prāna and Udāna (vital breaths) and electricity, so that all may enjoy delight and bliss.
Translator's Notes -
प्राणोदानौ वै मित्रावरुणौ (Stph. 18, 3, 12, 3, 6, 1, 16) ईमा has not been explained in the commentary here. In his commentary on Rigveda, Rishi Dayananda has explained it as प्रेरकः or Impeller. ईद-गतो (अ०) कम्पने च, अथवा ईद -क्षेषे (चुरा० ) पू-पवने (भ्वा.) ।
Foot Notes - (पवि:) पवित्रो व्यवहारः =Pure dealing or conduct. (मित्रावरुणा ) - प्राणोदानवदध्यापकोपदेशको । = Teachers and preachers who are Like the Prana and Udana.
इस भाष्य को एडिट करें