Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 5 के सूक्त 86 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 86/ मन्त्र 1
    ऋषिः - अत्रिः देवता - वरुणः छन्दः - ब्राह्म्युष्णिक् स्वरः - ऋषभः

    इन्द्रा॑ग्नी॒ यमव॑थ उ॒भा वाजे॑षु॒ मर्त्य॑म्। दृ॒ळ्हा चि॒त्स प्र भे॑दति द्यु॒म्ना वाणी॑रिव त्रि॒तः ॥१॥

    स्वर सहित पद पाठ

    इन्द्रा॑ग्नी॒ इति॑ । यम् । अव॑थः । उ॒भा । वाजे॑षु । मर्त्य॑म् । दृ॒ळ्हा । चि॒त् । सः । प्र । भे॒द॒ति॒ । द्यु॒म्ना । वाणीः॑ऽइव । त्रि॒तः ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    इन्द्राग्नी यमवथ उभा वाजेषु मर्त्यम्। दृळ्हा चित्स प्र भेदति द्युम्ना वाणीरिव त्रितः ॥१॥

    स्वर रहित पद पाठ

    इन्द्राग्नी इति। यम्। अवथः। उभा। वाजेषु। मर्त्यम्। दृळ्हा। चित्। सः। प्र। भेदति। द्युम्ना। वाणीःऽइव। त्रितः ॥१॥

    ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 86; मन्त्र » 1
    अष्टक » 4; अध्याय » 4; वर्ग » 32; मन्त्र » 1

    Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O teachers and preachers! you are like the air and electricity. The man whom you protect in the battles breaks through even the strongly-guarded wealth or good reputation, like a highly learned person breaks through even the difficult portions of the shastras with his teaching, preaching and protection.

    Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
    N/A

    Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - Where there are good teachers who are righteous, highly learned, brave and mighty, none can remain miserable.

    Foot Notes - (इन्द्राग्नी) वायुविद्य ता विवाध्यापकोपदेशकौ यो वै वायुः स इन्द्र । य इन्द्रः स वायु: ( Stph 4, 1, 3, 19)। = Teachers and preachers who are useful like the air and electricity. (दयुम्ना) धनानि यशासि वा दयुम्नं द्योततेर्यशोवा अन्नम् वेति (NKT 5, 1, 5) दयुम्नामिति धननाम (NG 2, 10)। = Wealth of various kinds, or good reputation.(त्रितः ) त्रिभ्योऽध्यापनोपदेशरक्षणेभ्य: । = By the things, ie teaching, preaching and protection.

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top