English
ऋग्वेद - मण्डल 7/ सूक्त 63/ मन्त्र 1
उद्वे॑ति सु॒भगो॑ वि॒श्वच॑क्षा॒: साधा॑रण॒: सूर्यो॒ मानु॑षाणाम् । चक्षु॑र्मि॒त्रस्य॒ वरु॑णस्य दे॒वश्चर्मे॑व॒ यः स॒मवि॑व्य॒क्तमां॑सि ॥
स्वर सहित पद पाठउत् । ऊँ॒ इति॑ । ए॒ति॒ । सु॒ऽभगः॑ । वि॒श्वऽच॑क्षाः । साधा॑रणः । सूर्यः॑ । मानु॑षाणाम् । चक्षुः॑ । मि॒त्रस्य॑ । वरु॑णस्य । दे॒वः । चर्म॑ऽइव । यः । स॒म्ऽअवि॑व्यक् । तमां॑सि ॥
स्वर रहित मन्त्र
उद्वेति सुभगो विश्वचक्षा: साधारण: सूर्यो मानुषाणाम् । चक्षुर्मित्रस्य वरुणस्य देवश्चर्मेव यः समविव्यक्तमांसि ॥
स्वर रहित पद पाठउत् । ऊँ इति । एति । सुऽभगः । विश्वऽचक्षाः । साधारणः । सूर्यः । मानुषाणाम् । चक्षुः । मित्रस्य । वरुणस्य । देवः । चर्मऽइव । यः । सम्ऽअविव्यक् । तमांसि ॥ ७.६३.१
ऋग्वेद - मण्डल » 7; सूक्त » 63; मन्त्र » 1
अष्टक » 5; अध्याय » 5; वर्ग » 5; मन्त्र » 1
अष्टक » 5; अध्याय » 5; वर्ग » 5; मन्त्र » 1
भावार्थ - परमेश्वरच, अध्यापक, उपदेशक यांना सन्मार्ग दाखविणारा, सर्व प्रकारच्या अज्ञानाचा नाशक आहे. तो सर्वद्रष्टा, सर्वप्रकाशक तसेच ऐश्वर्यसंपन्न असून, प्राणायाम इत्यादी संयमाद्वारे आमच्या हृदयात प्रकट होतो. ‘चित्रं देवानामुद्ग्दनीकं चक्षुर्मित्रस्य’ यजु. ७/४२ मध्ये प्रतिपादित केलेले आहे. तोच परमात्मा सर्वांचा प्रकाशक व सन्मार्गदर्शक आहे. साधारण: शब्द सामान्यपणे सर्वत्र व्याप्त होणारा या अर्थाने आलेला आहे. ॥१॥
इस भाष्य को एडिट करें