Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 8 के सूक्त 53 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 53/ मन्त्र 1
    ऋषिः - मेध्यः काण्वः देवता - इन्द्र: छन्दः - विराड्बृहती स्वरः - मध्यमः

    उ॒प॒मं त्वा॑ म॒घोनां॒ ज्येष्ठं॑ च वृष॒भाणा॑म् । पू॒र्भित्त॑मं मघवन्निन्द्र गो॒विद॒मीशा॑नं रा॒य ई॑महे ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    उ॒प॒ऽमम् । त्वा॒ । म॒घोना॑म् । ज्येष्ठ॑म् । च॒ । वृ॒ष॒भाणा॑म् । पु॒र्भित्ऽत॑मम् । म॒घ॒ऽव॒न् । इ॒न्द्र॒ । गो॒ऽविद॑म् । ईशा॑नम् । रा॒यः । ई॒म॒हे॒ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    उपमं त्वा मघोनां ज्येष्ठं च वृषभाणाम् । पूर्भित्तमं मघवन्निन्द्र गोविदमीशानं राय ईमहे ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    उपऽमम् । त्वा । मघोनाम् । ज्येष्ठम् । च । वृषभाणाम् । पुर्भित्ऽतमम् । मघऽवन् । इन्द्र । गोऽविदम् । ईशानम् । रायः । ईमहे ॥ ८.५३.१

    ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 53; मन्त्र » 1
    अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 22; मन्त्र » 1

    भावार्थ -
    हे ( मघवन् ) उत्तम, प्रशंसित धनसम्पन्न हे ( इन्द्र ) ऐश्वर्यवन् ऐश्वर्यप्रद ! ( मघोनां उपमानं ) धनवानों के आदर्श और ( वृषमाणां च ) मेघवत् सुखों की वृष्टि करने वाले उदार दाताओं में ( ज्येष्ठं ) सबसे बड़े, सबसे उत्तम, (पूर्भित्-तमं ) शत्रुओं के दृढ़ दुर्ग भेदन करने में अति कुशल जीवों के पुर रूप देहबन्धनों को भेदन करनेवाले, ( गो-विदम् ) भक्त की वाणी को जानने वाले, ( ईशानं ) परमेश्वर से हम ( रायः ईमहे ) नाना ऐश्वर्यों की याचना करते हैं।

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - मेध्यः काण्व ऋषिः॥ छन्दः—१, ५, ७ विराड बृहती। ३ आर्ची स्वराड् बृहती। २, ४, ६ निचृत् पंक्ति:। ८ विराट् पंक्तिः॥ अष्टर्चं सूक्तम्॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top