English
साइडबार
ऋग्वेद मण्डल - 10 के सूक्त 125 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
ऋग्वेद - मण्डल 10/ सूक्त 125/ मन्त्र 5
अ॒हमे॒व स्व॒यमि॒दं व॑दामि॒ जुष्टं॑ दे॒वेभि॑रु॒त मानु॑षेभिः । यं का॒मये॒ तंत॑मु॒ग्रं कृ॑णोमि॒ तं ब्र॒ह्माणं॒ तमृषिं॒ तं सु॑मे॒धाम् ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒हम् । ए॒व । स्व॒यम् । इ॒दम् । व॒दा॒मि॒ । जुष्ट॑म् । दे॒वेभिः॑ । उ॒त । मानु॑षेभिः । यम् । का॒मये॑ । तम्ऽत॑म् । उ॒ग्रम् । कृ॒णो॒मि॒ । तम् । ब्र॒ह्माण॑म् । तम् । ऋषि॑म् । तम् । सु॒ऽमे॒धाम् ॥
स्वर रहित मन्त्र
अहमेव स्वयमिदं वदामि जुष्टं देवेभिरुत मानुषेभिः । यं कामये तंतमुग्रं कृणोमि तं ब्रह्माणं तमृषिं तं सुमेधाम् ॥
स्वर रहित पद पाठअहम् । एव । स्वयम् । इदम् । वदामि । जुष्टम् । देवेभिः । उत । मानुषेभिः । यम् । कामये । तम्ऽतम् । उग्रम् । कृणोमि । तम् । ब्रह्माणम् । तम् । ऋषिम् । तम् । सुऽमेधाम् ॥ १०.१२५.५
ऋग्वेद - मण्डल » 10; सूक्त » 125; मन्त्र » 5
अष्टक » 8; अध्याय » 7; वर्ग » 11; मन्त्र » 5
अष्टक » 8; अध्याय » 7; वर्ग » 11; मन्त्र » 5
পদার্থ -
অহমেব স্বয়মিদং বদামি জুষ্টং দেবেভিরুত মানুষেভিঃ।
যং কাময়ে তং তমুগ্রং কৃণোমি তং ব্রহ্মাণং তমৃষিং তং সুমেধাম্।।৩৭।।
(ঋগ্বেদ ১০।১২৫।৫)
পদার্থঃ (অহম্ এব স্বয়ম্) আমি স্বয়ং (ইদম্ বদামি) এটি বলছি যে, (জুষ্টম্ দেবেভিঃ) যাঁর বচন বিদ্বানগণ ভালোবাসেন (উত মানুষেভিঃ) এবং সকল মনুষ্যও প্রীতিপূর্বক সম্মান করে, পাঠ করে, (যং কাময়ে তং তং উগ্রম্ কৃণোমি) যাকে আমি কর্মগুণে পছন্দ করি, তাকেই আমি করে তুলি তেজস্বী ক্ষত্রিয় কিংবা (তম্ ব্রহ্মাণম্) জ্ঞানী চতুর্বেদ জ্ঞাতা ব্রহ্মা (তম্ ঋষিম্) ঋষির ন্যায় (তম্ সুমেধাম্) এবং তাকে করি শ্রেষ্ঠ মেধাযুক্ত।
ভাবার্থ -
ভাবার্থঃ পরম দয়ালু পিতা বেদ দ্বারা আমাদের সকলকে বলছেন যে, হে আমার প্রিয় সন্তানগণ! আমার বচনকে যেসকল বিদ্বানগণ ও সাধারণ বুদ্ধিযুক্ত মনুষ্যগণ বড় প্রেমসহকারে শোনেন ও ভজনা করেন, আমিই তাদেরকে গুণ ও কর্মের পরিপ্রেক্ষিতে তেজস্বী করি ক্ষত্রিয় হিসেবে, জ্ঞানী করি চতুর্বেদ জ্ঞাতা ব্রহ্মা ঋষির ন্যায়। উজ্জ্বল বুদ্ধিমত্তাসম্পন্ন সজ্জনকেই আমি ব্রাহ্মণাদি করে থাকি। তোমরা সকলে বেদানুকূল কর্মকারী আমার প্রিয় ভক্ত হও, যাতে আমি তোমাদেরকেও উত্তম হতেও উত্তম করি ।।৩৭।।
इस भाष्य को एडिट करें