Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 7
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 7/ मन्त्र 27
    ऋषिः - देवश्रवा ऋषिः देवता - यज्ञपतिर्देवता देवता छन्दः - आसुरी अनुष्टुप्,आसुरी उष्णिक्,साम्नी गायत्री,आसुरी गायत्री स्वरः - ऋषभः, षड्जः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    0

    प्रा॒णाय॑ मे वर्चो॒दा वर्च॑से पवस्व व्या॒नाय॑ मे वर्चो॒दा वर्च॑से पवस्वोदा॒नाय॑ मे वर्चो॒दा वर्च॑से पवस्व वा॒चे मे॑ वर्चो॒दा वर्च॑से पवस्व॒ क्रतू॒दक्षा॑भ्यां मे वर्चो॒दा वर्च॑से पवस्व॒ श्रोत्रा॑य मे वर्चो॒दा वर्च॑से पवस्व॒ चक्षु॑र्भ्यां मे वर्चो॒दसौ॒ वर्च॑से पवेथाम्॥२७॥

    स्वर सहित पद पाठ

    प्रा॒णाय॑। मे॒। व॒र्चो॒दा इति॑ वर्चः॒ऽदाः। वर्च॑से। प॒व॒स्व॒। व्या॒नायेति॑ विऽआ॒नाय॑। मे॒। व॒र्चो॒दा इति॑ वर्चः॒ऽदाः। वर्च॑से। प॒व॒स्व॒। उ॒दा॒नायेत्यु॑त्ऽआ॒नाय॑। मे॒। व॒र्चो॒दा इति॑ वर्च॒ऽदाः। वर्च॑से। प॒व॒स्व॒। वा॒चे। मे॒। व॒र्चो॒दा इति वर्चः॒ऽदाः। वर्च॑से। प॒व॒स्व॒। क्रतू॒दक्षा॑भ्याम्। मे॒। व॒र्चो॒दा इति॑ वर्चः॒ऽदाः। वर्च॑से। प॒व॒स्व॒। श्रोत्रा॑य। मे॒। व॒र्चो॒दा इति॑ वर्चः॒ऽदाः। वर्च॑से। प॒व॒स्व॒। चक्षु॑र्भ्या॒मिति॒ चक्षुः॑ऽभ्याम्। मे॒। व॒र्चो॒दसा॒विति॑ वर्चः॒ऽदसौ॑। वर्च॑से। प॒वे॒था॒म् ॥२७॥

    स्वर रहित मन्त्र

    प्राणाय मे वर्चादा वर्चसे पवस्व व्यानाय मे वर्चादा वर्चसे पवस्व उदानाय मे वर्चादा वर्चसे पवस्व वाचे मे वर्चादा वर्चसे पवस्व क्रतूदक्षाभ्याम्मे वर्चादा वर्चसे पवस्व श्रोत्राय मे वर्चादा वर्चसे पवस्व चक्षुर्भ्याम्मे वर्चादसौ वर्चसे पवेथाम् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    प्राणाय। मे। वर्चोदा इति वर्चःऽदाः। वर्चसे। पवस्व। व्यानायेति विऽआनाय। मे। वर्चोदा इति वर्चःऽदाः। वर्चसे। पवस्व। उदानायेत्युत्ऽआनाय। मे। वर्चोदा इति वर्चऽदाः। वर्चसे। पवस्व। वाचे। मे। वर्चोदा इति वर्चःऽदाः। वर्चसे। पवस्व। क्रतूदक्षाभ्याम्। मे। वर्चोदा इति वर्चःऽदाः। वर्चसे। पवस्व। श्रोत्राय। मे। वर्चोदा इति वर्चःऽदाः। वर्चसे। पवस्व। चक्षुर्भ्यामिति चक्षुःऽभ्याम्। मे। वर्चोदसाविति वर्चःऽदसौ। वर्चसे। पवेथाम्॥२७॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 7; मन्त्र » 27
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (शिष्य अध्यापकास उद्देशून म्हणत आहे) (वचौदा:) विद्येचे यथोचित अध्ययन व अध्यापन, या यज्ञाचे कर्ते हे अध्यापक, आपण (मे) माझ्यासाठी (प्राणाय) हृदयस्य जीवनाचा हेतू जो प्राणवायू त्यासाठी आणि (वर्चसे) वेदविद्येच्या अध्यापनासाठी (पवस्व) पवित्रनेन प्रवृत्त व्हा. ( प्राणशक्ती व वेदविद्या शिकण्यासाठी मला प्रोत्साहित करा) हे (वर्चोदा:) ज्ञानदीप्तिप्रदाप्त, जाठराग्नीप्रमाणे आपण (मे) माझ्या (व्यानाय) संपूर्ण शरीरात राहणार्‍या वायूकरितां आणि (वर्चसे) अन्न आदी पदार्थांकरिता (पवस्व) पवित्रतेने प्राप्त व्हा (मला अनुकूल व्हा) (वर्चोदा:) हे विद्या आणि बल प्रदान करणारे अध्यापक, आपण (मे) माझ्या (उदानाय) श्वासाद्वारे वरच्या दिशेला देणारा जो पवन त्याकरिता आणि (वर्चसे) पराक्रम करण्याकरिता (पवस्व) मला ज्ञान द्या. हे (वंर्चोदा:) सत्यभाषण करण्याचा आदेश देणारे आपण (मे) माझ्या (वाचे) वाणीकरिता आणि (वर्चसे) प्रगल्भतेकरिता (पवस्न) प्रवृत्त व्हा. हे (वर्चोदा:) विज्ञानदाता, आपण (मे) माझ्या ऋतूदक्षाभ्याम्) बुद्धी व आत्मशक्तीसाठी तसेच (वर्चसे) उत्तम उपदेशासाठी (पवरन) मला शिक्षण द्या. हे (वर्चोदा:) शब्दशास्त्राचे ज्ञाता आणि यज्ञपती, आपण (मे) माझ्या (श्रोत्राय) शब्द ग्रहण करणार्‍या काऱ्नेंद्रियकरिता कर्णेद्नियाकरिता आणि (वर्चसे) शब्द-अर्थ संबंधाचे ज्ञान होण्याकरिता (पवस्व) मला उपदेश करा. हे (वर्चोदसौ) सूर्य आणि चंद्राप्रमाणे (ज्ञानाचा) प्रकाश देणारे अध्यापक आणि येणारे अतिथी, आपण दोघांनी (मे) माझ्या (चक्षुर्भ्याम्) नेत्रांसाठी आणि (वर्चसे) सिद्धांताचे स्पष्ट ज्ञान होण्यासाठी (पवस्व) प्राप्त व्हावे. (मला वरील सर्व विद्या, शक्ती व ज्ञान देण्याची कृपा करावी) ॥27॥

    भावार्थ - भावार्थ - विद्येच्या वृद्धीसाठी, ज्ञानाच्या प्रचार-प्रसारासाठी जो मनुष्य पठन-पाठन, अध्ययन-अध्यापन करतो, तो एकप्रकारे यज्ञच करीत आहे. तो या ज्ञानयज्ञाद्वारे सर्वांचे पोषण करतो आणि सर्वांना संतुष्ट करतो. सर्व मनुष्यांनी त्या मनुष्याप्रमाणे विद्या-ज्ञान प्रसारासाठी यज्ञ करणे उचित आहे. ॥27॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top