English
ऋग्वेद - मण्डल 3/ सूक्त 11/ मन्त्र 1
ऋषिः - गाथिनो विश्वामित्रः
देवता - अग्निः
छन्दः - निचृद्गायत्री
स्वरः - षड्जः
अ॒ग्निर्होता॑ पु॒रोहि॑तोऽध्व॒रस्य॒ विच॑र्षणिः। स वे॑द य॒ज्ञमा॑नु॒षक्॥
स्वर सहित पद पाठअ॒ग्निः । होता॑ । पु॒रःऽहि॑तः । अ॒ध्व॒रस्य॑ । विऽच॑र्षणिः । सः । वे॒द॒ । य॒ज्ञम् । आ॒नु॒षक् ॥
स्वर रहित मन्त्र
अग्निर्होता पुरोहितोऽध्वरस्य विचर्षणिः। स वेद यज्ञमानुषक्॥
स्वर रहित पद पाठअग्निः। होता। पुरःऽहितः। अध्वरस्य। विऽचर्षणिः। सः। वेद। यज्ञम्। आनुषक्॥
ऋग्वेद - मण्डल » 3; सूक्त » 11; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 1; वर्ग » 9; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 1; वर्ग » 9; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The duties of the learned persons are mentioned.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - That man knows the Yajna properly and agreeably, who is the illuminator of the non-violent and inviolable sacrifice. He is a liberal donor, benevolent and shining like the fire on account of his virtues.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - Those persons only are able to know well the properties of the fire and other elements and of admirable acts in the world, who properly observe Brahmacharya (continence) and cultivate Vidya (true knowledge) and other good attributes.
Foot Notes - (पुरोहितः ) सर्वेषां हितसाधकः। पुरोहितः पुरः – समक्षे सन् हितसाधकः । = Benevolent to all and like a priest. (विजर्षणिः) प्रकाशक: । (विचर्षणिः) विचर्षणिरिति पश्यति कर्मा ( N. G. 3, 11 ) = Illuminator. (आनुषक ) आनुकूल्येन वर्त्तमानः । = Dealing agreeably.
इस भाष्य को एडिट करें