ऋग्वेद - मण्डल 6/ सूक्त 30/ मन्त्र 2
ऋषिः - भरद्वाजो बार्हस्पत्यः
देवता - इन्द्र:
छन्दः - निचृत्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
अधा॑ मन्ये बृ॒हद॑सु॒र्य॑मस्य॒ यानि॑ दा॒धार॒ नकि॒रा मि॑नाति। दि॒वेदि॑वे॒ सूर्यो॑ दर्श॒तो भू॒द्वि सद्मा॑न्युर्वि॒या सु॒क्रतु॑र्धात् ॥२॥
स्वर सहित पद पाठअध॑ । म॒न्ये॒ । बृ॒हत् । अ॒सु॒र्य॑म् । अ॒स्य॒ । यानि॑ । दा॒धार॑ । नकिः॑ । आ । मि॒ना॒ति॒ । दि॒वेऽदि॑वे । सूर्यः॑ । द॒र्श॒तः । भू॒त् । वि । सद्मा॑नि । उ॒र्वि॒या । सु॒ऽक्रतुः॑ । धा॒त् ॥
स्वर रहित मन्त्र
अधा मन्ये बृहदसुर्यमस्य यानि दाधार नकिरा मिनाति। दिवेदिवे सूर्यो दर्शतो भूद्वि सद्मान्युर्विया सुक्रतुर्धात् ॥२॥
स्वर रहित पद पाठअध। मन्ये। बृहत्। असुर्यम्। अस्य। यानि। दाधार। नकिः। आ। मिनाति। दिवेऽदिवे। सूर्यः। दर्शतः। भूत्। वि। सद्मानि। उर्विया। सुऽक्रतुः। धात् ॥२॥
ऋग्वेद - मण्डल » 6; सूक्त » 30; मन्त्र » 2
अष्टक » 4; अध्याय » 7; वर्ग » 2; मन्त्र » 2
अष्टक » 4; अध्याय » 7; वर्ग » 2; मन्त्र » 2
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - How should that king be-is told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O king ! you should be like the sun, who being of good deeds, upholds day by day the cloud and the winds which none can destroy or hinder. The sun upholds all places along with the earth. I regard you as a king when you also perform such mighty and benevolent deeds.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - As the sun upholds the cloud every day and making it rain down upholds the earth and all articles in it, not harming them, so the king should uphold the state-should shower happiness over all and administer justice to all the subjects.
Foot Notes - (मिनाति) हिनस्ति मीञ्-हिन्सायाम (ऋच)। = Destroys, hinders. (सद्मानि) स्थानानि, सद्मेति गृहनाम (NG 3, 4 ) । = Places. (उर्विया) पृथिव्या सह उर्वीति पृथिवीनाम (NG 1, 1) = With earth.
इस भाष्य को एडिट करें