अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 6/ मन्त्र 8
सूक्त - जगद्बीजं पुरुषः
देवता - अश्वत्थः (वनस्पतिः)
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - शत्रुनाशन सूक्त
प्रैणा॑न्नुदे॒ मन॑सा॒ प्र चि॒त्तेनो॒त ब्रह्म॑णा। प्रैणा॑न्वृ॒क्षस्य॒ शाख॑याश्व॒त्थस्य॑ नुदामहे ॥
स्वर सहित पद पाठप्र । ए॒ना॒न् । नु॒दे॒ । मन॑सा । प्र । चि॒त्तेन॑ । उ॒त । ब्रह्म॑णा । प्र । ए॒ना॒न् । वृ॒क्षस्य॑ । शाख॑या । अ॒श्व॒त्थस्य॑ । नु॒दा॒म॒हे॒ ॥६.८॥
स्वर रहित मन्त्र
प्रैणान्नुदे मनसा प्र चित्तेनोत ब्रह्मणा। प्रैणान्वृक्षस्य शाखयाश्वत्थस्य नुदामहे ॥
स्वर रहित पद पाठप्र । एनान् । नुदे । मनसा । प्र । चित्तेन । उत । ब्रह्मणा । प्र । एनान् । वृक्षस्य । शाखया । अश्वत्थस्य । नुदामहे ॥६.८॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 6; मन्त्र » 8
मन्त्र विषय - উৎসাহবর্ধনায়োপদেশঃ
भाषार्थ -
(এনান্) এঁদের [শত্রুদের] (মনসা) মননশক্তি দ্বারা, (চিত্তেন) জ্ঞানশক্তি দ্বারা (উত) এবং (ব্রহ্মণা) বেদশক্তি/বেদ জ্ঞান দ্বারা (প্র প্র) সর্বদা (নুদে) আমি অপসারিত করি। (এনান্) এঁদের (বৃক্ষস্য) স্বীকার করার যোগ্য (অশ্বত্থস্য) বলবানদের মধ্যে স্থিত বীর [বা অশ্বত্থ] এর (শাখয়া) ব্যাপ্তি [বা শাখা] থেকে (প্র, নুদামহে) আমরা অপসারিত করি ॥৮॥
भावार्थ - প্রত্যেক ব্যক্তি এবং সমস্ত মনুষ্য মিলে বীর বা অশ্বত্থবৃক্ষ এর প্রভাব দ্বারা সামনে-পেছনে বিচার করে শত্রুদের নষ্ট করে দেয় ॥৮॥
इस भाष्य को एडिट करें