अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 4/ मन्त्र 3
सूक्त - अथर्वा
देवता - चन्द्रमा अथवा जङ्गिडः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - दीर्घायु प्राप्ति सूक्त
अ॒यं विष्क॑न्धं सहते॒ ऽयं बा॑ध॒ते अ॒त्त्रिणः॑। अ॒यं नो॑ वि॒श्वभे॑षजो जङ्गि॒डः पा॒त्वंह॑सः ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒यम् । विऽस्क॑न्धम् । स॒ह॒ते॒ । अ॒यम् । बा॒ध॒ते॒ । अ॒त्त्रिण॑: । अ॒यम् । न॒: । वि॒श्वऽभे॑षज: । ज॒ङ्गि॒ड: । पा॒तु॒ । अंह॑स: ॥४.३॥
स्वर रहित मन्त्र
अयं विष्कन्धं सहते ऽयं बाधते अत्त्रिणः। अयं नो विश्वभेषजो जङ्गिडः पात्वंहसः ॥
स्वर रहित पद पाठअयम् । विऽस्कन्धम् । सहते । अयम् । बाधते । अत्त्रिण: । अयम् । न: । विश्वऽभेषज: । जङ्गिड: । पातु । अंहस: ॥४.३॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 4; मन्त्र » 3
भाषार्थ -
(अयम्) यह (विष्कन्धम् ) शोषण रोग को (सहते) पराभूत करता है, (अयम् ) यह (अत्त्रिणः) भक्षक रोगकीटाणुओं [germs] का (बाधते) वध करता है। ( अयम् ) यह (विश्वभेषज:) सर्वौषधरूप (जङ्गिङः) जङ्गिङ (नः) हमें (अंहसः पातु) पाप से सुरक्षित करे। [विश्वभेषजः= सहस्रवीर्य: (मन्त्र २)। अत्त्रिणः= अद् भक्षणे (अदादिः) + त्रिनिप्रत्ययः ( सायण )।]
टिप्पणी -
[अत्त्रिणः = त्रिप् (उणा० ४।६९)। त्रिनिच्, त्रिप् च (दशपादी उणा०)।]