यजुर्वेद - अध्याय 27/ मन्त्र 9
ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः
देवता - अश्व्यादयो देवताः
छन्दः - त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
2
अ॒मु॒त्र॒भूया॒दध॒ यद्य॒मस्य॒ बृह॑स्पतेऽ अ॒भिश॑स्ते॒रमु॑ञ्चः।प्रत्यौ॑हताम॒श्विना॑ मृ॒त्युम॑स्माद् दे॒वाना॑मग्ने भि॒षजा॒ शची॑भिः॥९॥
स्वर सहित पद पाठअ॒मु॒त्र॒भूया॒दित्य॑मुत्र॒ऽभूया॑त्। अध॑। यत्। य॒मस्य॑। बृह॑स्पते। अ॒भिश॑स्ते॒रित्य॒भिऽश॑स्तेः। अमु॑ञ्चः। प्रति॑। औ॒ह॒ता॒म्। अ॒श्विना॑। मृ॒त्युम्। अ॒स्मा॒त्। दे॒वाना॑म्। अ॒ग्ने॒। भि॒षजा॑। शची॑भिः ॥९ ॥
स्वर रहित मन्त्र
अमुत्रभूयादध यद्यमस्य बृहस्पतेऽअभिसस्तेरमुञ्चः । प्रत्औहतामश्विना मृत्युमस्माद्देवानामग्ने भिषजा शचीभिः ॥
स्वर रहित पद पाठ
अमुत्रभूयादित्यमुत्रऽभूयात्। अध। यत्। यमस्य। बृहस्पते। अभिशस्तेरित्यभिऽशस्तेः। अमुञ्चः। प्रति। आैहताम्। अश्विना। मृत्युम्। अस्मात्। देवानाम्। अग्ने। भिषजा। शचीभिः॥९॥
विषय - बृहस्पति पद पर स्थित विद्वान् का वर्णन ।
भावार्थ -
हे (बृहस्पते) बृहत्, बड़े राष्ट्र के पालक ! विद्वन्! ( यत् )जो (यमस्य ) राष्ट्र के नियन्ता राजा को ( अमुत्र - भूयात् ) अमुक, दूसरे देश में होने वाले (अभिशस्तेः) अपराध, अपवाद, लोकनिन्दा से (अध) और (यत्) भी जो अयुक्त बात हो उससे उसको ( अमुञ्चः) छुड़ा । हे (अग्ने) राजन् ! ( अश्विना ) विद्या में पारंगत 'अश्वी' नामक अधिकारीजन ( देवानां भिषजा ) विद्वान् पुरुषों में वैद्यों के समान सब राज्यगत दोषों के उपाय करने में कुशल होकर (शचीभिः) अपनी शक्तिशाली सेनाओं से (अस्मा ) इस राष्ट्र में ( मृत्युम् ) मृत्यु या मारने वाले दुष्ट जन को ( प्रति औहताम् ) यत्नपूर्वक दूर करें ।
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - अश्व्यादयः । त्रिष्टुप् । धैवत : ॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal