अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 21/ मन्त्र 6
ते त्वा॒ मदा॑ अमद॒न्तानि॒ वृष्ण्या॑ ते॒ सोमा॑सो वृत्र॒हत्ये॑षु सत्पते। यत्का॒रवे॒ दश॑ वृ॒त्राण्य॑प्र॒ति ब॒र्हिष्म॑ते॒ नि स॒हस्रा॑णि ब॒र्हयः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठते । त्वा॒ । मदा॑: । अ॒म॒द॒न् । तानि॑ । वृष्ण्या॑ । ते । सोमा॑स: । वृ॒त्र॒ऽहत्ये॑षु । स॒त्ऽप॒ते॒ ॥ यत् ।का॒रवे॑ । दश॑ । वृ॒त्राणि॑ । अ॒प्र॒ति । ब॒र्हिष्म॑ते । नि । स॒हस्रा॑णि । ब॒र्हय॑: ॥२१.६॥
स्वर रहित मन्त्र
ते त्वा मदा अमदन्तानि वृष्ण्या ते सोमासो वृत्रहत्येषु सत्पते। यत्कारवे दश वृत्राण्यप्रति बर्हिष्मते नि सहस्राणि बर्हयः ॥
स्वर रहित पद पाठते । त्वा । मदा: । अमदन् । तानि । वृष्ण्या । ते । सोमास: । वृत्रऽहत्येषु । सत्ऽपते ॥ यत् ।कारवे । दश । वृत्राणि । अप्रति । बर्हिष्मते । नि । सहस्राणि । बर्हय: ॥२१.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 21; मन्त्र » 6
विषय - परमेश्वर और राजा।
भावार्थ -
हे (सत्-पते) सज्जनों के पालक ! हे इन्द्र ! (ते मदाः) वे नाना हर्षकारी, उत्साही वीर, और (तानि वृष्णया) वे नाना बल और (ते सोमासः) वे नाना ऐश्वर्य, या वे नाना विद्वानगण (त्वा) तुझे (अमदन्) हर्षित उत्साहित करें। (यत्) जिससे तू (बर्हिष्मते) वृद्धिशील, राष्ट्र के स्वामी (कारवे) क्रियाशील विद्वान् राजकर्त्ता के आगे आने वाले (दश सहस्त्राणि वृत्राणि) दस हज़ार, हज़ारों, विघ्नों और विघ्नकारियों के सैन्यों को भी (अप्रति) बिना रुकावट के (नि बर्हयः) विनाश करने में समर्थ हो।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - सव्य आंगिरस ऋषिः। इन्द्रो देवता। १-९ जगन्यः। १०, ११ त्रिष्टुभौ। एकादशर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें