यजुर्वेद - अध्याय 29/ मन्त्र 22
ऋषिः - भार्गवो जमदग्निर्ऋषिः
देवता - वायवो देवताः
छन्दः - विराट् त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
0
तव॒ शरी॑रं पतयि॒ष्ण्वर्व॒न्तव॑ चि॒त्तं वात॑ऽइव॒ ध्रजी॑मान्। तव॒ शृङ्गा॑णि॒ विष्ठि॑ता पुरु॒त्रार॑ण्येषु॒ जर्भुराणा चरन्ति॥२२॥
स्वर सहित पद पाठतव॑। शरी॑रम्। प॒त॒यि॒ष्णु। अ॒र्व॒न्। तव॑। चि॒त्तम्। वात॑ इ॒वेति॒ वातः॑ऽइव। ध्रजी॑मान्। तव॑। शृङ्गा॑णि। विष्ठि॑ता। विस्थि॒तेति॒ विऽस्थि॑ता। पु॒रु॒त्रेति॑ पुरु॒ऽत्रा। अर॑ण्येषु। जर्भु॑राणा। च॒र॒न्ति॒ ॥२२ ॥
स्वर रहित मन्त्र
तव शरीरम्पतयिष्ण्वर्वन्तव चित्तँवातऽइव ध्रजीमान् । तव शृङ्गाणि विष्ठिता पुरुत्रारण्येषु जर्भुराणा चरन्ति ॥
स्वर रहित पद पाठ
तव। शरीरम्। पतयिष्णु। अर्वन्। तव। चित्तम्। वात इवेति वातःऽइव। ध्रजीमान्। तव। शृङ्गाणि। विष्ठिता। विस्थितेति विऽस्थिता। पुरुत्रेति पुरुऽत्रा। अरण्येषु। जर्भुंराणा। चरन्ति॥२२॥
Translation -
Your body, O solar horse, is made for motion. Your mind is as rapid as the wind; the hair of your mien toss in manifold directions and spread beautifully in the forest. (1)
Notes -
Patayiṣṇu,पतनशीलं उत्पतनशीलं वा, speedy; made for fast speed or flight as if. Vāta iva dhrajīmān, वात इव वेगवत्, swift as wind. Tava śṛngāni, शृन्गस्थिताननि लोमानि,your hair of mien. Also, ufor:, brilliance. Perhaps it means hoofs here (Griffith). Visthitāh, विविधं स्थितानि, विद्युच्चन्द्रार्काग्निषु स्थितानि, present in various forms such as lightning, moon, sun and fire. Aranyesu jarbhurāṇaḥ, moving with restless heat in for ests. दवाग्निरूपेण, in the form of forest fires. It appears, here arvan is the sun, which flies in the sky, is of fast speed, and whose radiance is seen in various forms.
Acknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal