Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 5
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 5/ मन्त्र 28
    ऋषिः - औतथ्यो दीर्घतमा ऋषिः देवता - यज्ञो देवता छन्दः - आर्षी जगती स्वरः - निषादः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    3

    ध्रु॒वासि॑ ध्रु॒वोऽयं यज॑मानो॒ऽस्मिन्ना॒यत॑ने प्र॒जया॑ प॒शुभि॑र्भूयात्। घृ॒तेन॑ द्यावापृथिवी पूर्येथा॒मिन्द्र॑स्य छ॒दिर॑सि विश्वज॒नस्य॑ छा॒या॥२८॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ध्रु॒वा। अ॒सि॒। ध्रु॒वः। अ॒यम्। यज॑मानः। अ॒स्मिन्। आ॒यत॑न॒ इत्या॒ऽयत॑ने। प्र॒जयेति॑ प्र॒ऽजया॑। प॒शुभि॒रिति॑ प॒शुऽभिः॑। भू॒या॒त्। घृ॒तेन॑। द्या॒वा॒पृ॒थि॒वी॒ऽइति॑ द्यावापृथिवी। पू॒र्ये॒था॒म्। इन्द्र॑स्य। छ॒दिः। अ॒सि॒। वि॒श्व॒ज॒नस्येति॑ विश्वऽज॒नस्य॑। छा॒या ॥२८॥

    स्वर रहित मन्त्र

    धु्रवासि धु्रवो यँयजमानो स्मिन्नायतने प्रजया पशुभिर्भूयात् । घृतेन द्यावापृथिवी पूर्येथामिन्द्रस्य च्छदिरसि विश्वजनस्य च्छाया ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    ध्रुवा। असि। ध्रुवः। अयम्। यजमानः। अस्मिन्। आयतन इत्याऽयतने। प्रजयेति प्रऽजया। पशुभिरिति पशुऽभिः। भूयात्। घृतेन। द्यावापृथिवीऽइति द्यावापृथिवी। पूर्येथाम्। इन्द्रस्य। छदिः। असि। विश्वजनस्येति विश्वऽजनस्य। छाया॥२८॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 5; मन्त्र » 28
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    (या मंत्रात यजमान कोणी गृहस्थ वा एक राजा आहे. त्यामुळे अर्थ दोन्हीकडे लागू होत आहे)^शब्दार्थ - हे यज्ञ करणार्‍या यजमानाची पत्नी,/(हे राज्याची महाराणी) ज्याप्रमाणे तू (प्रजा) आपल्या सन्ततीसह/अथवा आपल्या राज्यासह (पशुभिः) व गाय आदी पशूंसह/हत्ती, घोडे आदी पशूंसह (अस्मिन्) या (आयतने) आपल्या घरी/सर्वांनी भाग घेण्यास योग्य अशा यज्ञामधे/राज्यामधे यज्ञ करण्यासाठी (ध्रुवा) दृढसंकल्प (असि) आहेस, त्याप्रमाणे (अयम्) हा (यजमानः) यज्ञ करणारा गृहस्थ पती/राज्य करणारा तुझा पती देखील (ध्रुवः) दृढनिश्‍चयी आहे. तुम्ही दोघे पती-पत्नी (घृतेन) घृत आदी सुगंधित पदार्थांनी (द्यावा-पृथिवी) आकाशाला व राज्याला (पूर्येथाम्) परिपूर्ण करा (वातावरण शुद्ध व सुगंधित करून टाका) हे यज्ञ करणारी स्त्री, तू (इन्द्रस्य) तू या यज्ञाद्वारे (इनुस्य) अत्यधिक ऐश्‍वर्य (छदिः) प्राप्त करण्यास समर्थ (असि) आहेस. आता तू आणि तुझा हा यजमान पती (विश्‍वजनस्य) सार्‍या संसारावर (छाया) सुखाची छाया करणारे (भूयात्) व्हा. ॥28॥

    भावार्थ - भावार्थ - यज्ञ करणारे जे यजमान आणि यजमान पत्नी ज्या यज्ञाद्वारे सत्य विद्या व स्थिर सुख प्राप्त करतात आणि दुःखांना दूर सारतात इतर मनुष्यांनीही त्यांच्याप्रमाणे यज्ञ करावा आणि यज्ञ करणार्‍या यजमान पति-पत्नीचा आदर-सत्कार अवश्य करावा. ॥28॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top