Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 8/ मन्त्र 38
    ऋषिः - वैखानस ऋषिः देवता - राजादयो गृहपतयो देवताः छन्दः - भूरिक् त्रिपाद गायत्री,स्वराट आर्ची अनुष्टुप्,भूरिक् आर्ची अनुष्टुप्, स्वरः - गान्धारः, षड्जः
    1

    अग्ने॒ पव॑स्व॒ स्वपा॑ऽअ॒स्मे वर्चः॑ सु॒वीर्य॑म्। दध॑द्र॒यिं मयि॒ पोष॑म्। उ॒प॒या॒मगृ॑हीतोऽस्य॒ग्नये॑ त्वा॒ वर्च॑सऽए॒ष ते॒ योनि॑र॒ग्नये॑ त्वा॒ वर्च॑से। अग्ने॑ वर्चस्वि॒न् वर्च॑स्वाँ॒स्त्वं दे॒वेष्वसि॒ वर्च॑स्वान॒हं म॑नु॒ष्येषु भूयासम्॥३८॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अग्ने॑। पव॑स्व। स्वपा॒ इति॑ सु॒ऽअपाः॑। अ॒स्मेऽइत्य॒स्मे। वर्चः॑ सु॒वीर्य्य॒मिति॑ सु॒ऽवीर्य्य॑म्। दध॑त्। र॒यिम्। मयि॑। पोष॑म्। उ॒प॒या॒मगृ॑हीत॒ इत्यु॑पया॒मऽगृ॑हीतः। अ॒सि॒। अ॒ग्नये॑। त्वा॒। वर्च॑से। ए॒षः। ते॒। योनिः॑। अ॒ग्नये॑। त्वा॒। वर्च॑से। अग्ने॑। व॒र्च॒स्वि॒न्। वर्च॑स्वान्। त्वम्। दे॒वेषु॑। असि॑। वर्च॑स्वान्। अ॒हम्। म॒नु॒ष्ये᳖षु। भू॒या॒स॒म् ॥३८॥


    स्वर रहित मन्त्र

    अग्ने पवस्व स्वपा ऽअस्मे वर्चः सुवीर्यम् । दधद्रयिम्मयि पोषम् उपयामगृहीतोस्यग्नये त्वा वर्चसेऽएष ते योनिरग्नये त्वा वर्चसे । अग्ने वर्चस्विन्वर्चस्वाँस्त्वन्देवेष्वसि वर्चस्वानहम्मनुष्येषु भूयासम् ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    अग्ने। पवस्व। स्वपा इति सुऽअपाः। अस्मेऽइत्यस्मे। वर्चः सुवीर्य्यमिति सुऽवीर्य्यम्। दधत्। रयिम्। मयि। पोषम्। उपयामगृहीत इत्युपयामऽगृहीतः। असि। अग्नये। त्वा। वर्चसे। एषः। ते। योनिः। अग्नये। त्वा। वर्चसे। अग्ने। वर्चस्विन्। वर्चस्वान्। त्वम्। देवेषु। असि। वर्चस्वान्। अहम्। मनुष्येषु। भूयासम्॥३८॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 8; मन्त्र » 38
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (प्रजाजन म्हणतात) (स्वपा:) उत्तमोत्तम कर्म करणारे आणि (वर्चस्विन्) सुंदर रीत्या वेदाध्ययन करणारे (अग्ने) हे सभापती महोदय, आपण (अस्मे) आमच्यात (सुवीर्य्यम्) उत्तम पराक्रम भाव निर्माण करीत (वर्ण:) वेदाध्ययन शिकवीत (मयि रक्षा करण्यास पात्र असलेल्या आम्हा प्रजाजनांसाठी (रयिम्) धन आणि पुष्टिम्) अन्य पोषक पदार्थांना (दधत्) देत (परस्व) पवित्र व्हा. (उपयामगृहीत:) आपण आमच्यातर्फे राजधर्म पालनासाठी स्वीकृत वा मान्य (असि) आहात (ते) आपला (एष:) हा (योनि:) राजमहाल वा निवासस्थान आहे (सो वेदाध्ययन, पराक्रमादीचे केंद्र आहे) (त्वा) तुम्हांस (वर्तसे) आम्ही विद्यादान व सुखकार सर्व कार्यांसाठी वारंवार प्राथना करीत आहोत. हे तेजस्वी सभापती राजा, ज्याप्रमाणे (त्वम्) आपण (देवेषु) उत्तम विद्वानांमध्ये (वर्चश्वान्) स्तुत्य प्रशंसनीय विद्यावान (असि) आहात, त्याप्रमाणे (अहम्) मी (मनुष्येषु) सर्व विचारवान लोकांमध्ये आपल्याप्रमाणे प्रशंसनीय व माननीय (भूयासम्) व्हावे, (अशी माझी इच्छा आहे) ॥38॥

    भावार्थ - missing

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top