Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 16
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 16/ मन्त्र 13
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - रुद्रो देवता छन्दः - निचृदार्ष्यनुस्टुप् स्वरः - गान्धारः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    2

    अ॒व॒तत्य॒ धनु॒ष्ट्व सह॑स्राक्ष॒ शते॑षुधे। नि॒शीर्य॑ श॒ल्यानां॒ मुखा॑ शि॒वो नः॑ सु॒मना॑ भव॥१३॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अ॒व॒तत्येत्य॑व॒ऽतत्य॑। धनुः॑। त्वम्। सह॑स्रा॒क्षेति॒ सह॑स्रऽअक्ष। शते॑षुध॒ इति॒ शत॑ऽइषुधे। नि॒शीर्य्येति॑ नि॒ऽशीर्य॑। श॒ल्याना॑म्। मुखा॑। शि॒वः। नः॒। सु॒मना॒ इति॑ सु॒ऽमनाः॑। भ॒व॒ ॥१३ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    अवतत्य धनुष्ट्वँ सहस्राक्ष शतेषुधे । निशीर्य शल्यानाम्मुखा शिवो नः सुमना भव ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    अवतत्येत्यवऽतत्य। धनुः। त्वम्। सहस्राक्षेति सहस्रऽअक्ष। शतेषुध इति शतऽइषुधे। निशीर्य्येति निऽशीर्य। शल्यानाम्। मुखा। शिवः। नः। सुमना इति सुऽमनाः। भव॥१३॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 16; मन्त्र » 13
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (प्रजाजन म्हणतात) (सहस्राक्ष) युद्धाच्या असंख्य कार्यावर निरीक्षण ठेवणारे आणि (शतेषुधे) अस्त्र-शस्त्रांनी सजलेल्या सैन्याचे अध्यक्ष हे सेनापती, (त्वम्) तुम्ही (धनु:) धनुष्य आणि (शल्यानाम्) शस्त्रांचे (मुखा) अग्रभाग (येक) (अवतत्य) नीट आणि तयार ठेवा. त्याद्वारे शत्रूला (निशीर्य) पुरते मारून (न:) आम्हासाठी (सुमना:) प्रसन्नवदन व (शिव:) मंगलकरी (भव) व्हा. ॥13॥

    भावार्थ - भावार्थ - राजपुरूषांनी काम, दाम, दंड आणि भेद, राजनीतीच्या या चार अवयवांची आणि इतर राजकार्यांची संपूर्ण माहिती असावी. तसेच त्यांनी आवश्यक अस्त्र-शस्त्रांचा संचय करावा. त्या शस्त्रादीना तीक्ष्ण आणि त्वरित उपयोगात येणार्‍या अवस्थेत ठेवावे. राजपुरुषांनी शत्रूविषयी कठोरचित्त आणि दु:खदायी असावे, तर तसेच आपल्या प्रजेविषयी कोमलचित आणि सुखकारी असावे ॥13॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top