Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 24
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 24/ मन्त्र 38
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - वर्षादयो देवताः छन्दः - स्वराड् जगती स्वरः - निषादः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    0

    व॒र्षा॒हूर्ऋ॑तू॒नामा॒खुः कशो॑ मान्था॒लस्ते पि॑तॄ॒णां बला॑याजग॒रो वसू॑नां क॒पिञ्ज॑लः क॒पोत॒ऽउलू॑कः श॒शस्ते निर्ऋ॑त्यै॒ वरु॑णायार॒ण्यो मे॒षः॥३८॥

    स्वर सहित पद पाठ

    व॒र्षा॒हूरिति॑ वर्षऽआ॒हूः। ऋ॒तू॒नाम्। आ॒खुः। कशः॑। मा॒न्था॒लः। ते। पि॒तॄ॒णाम्। बला॑य। अ॒ज॒ग॒रः। वसू॑नाम्। क॒पिञ्ज॑लः। क॒पोतः॑। उलू॑कः। श॒शः। ते। निर्ऋ॑त्या॒ऽइति॒ निःऋ॑त्यै। वरु॑णाय। आ॒र॒ण्यः। मे॒षः ॥३८ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    वर्षाहूरृतूनामाखुः कशो मान्थालस्ते पितऋृणाम्बलायाजगरो वसूनाङ्कपिञ्जलः कपोत उलूकः शशस्ते निरृत्यै वरुणायारण्यो मेषः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    वर्षाहूरिति वर्षऽआहूः। ऋतूनाम्। आखुः। कशः। मान्थालः। ते। पितॄणाम्। बलाय। अजगरः। वसूनाम्। कपिञ्जलः। कपोतः। उलूकः। शशः। ते। निर्ऋत्याऽइति निःऋत्यै। वरुणाय। आरण्यः। मेषः॥३८॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 24; मन्त्र » 38
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, जी (वर्षाहूः) पावसाला बोलावितो, ती बेडूक (मादी) (ऋतूनाम्) वसंत आदी ऋतूसाठी आहे असे जाणा. जो (आखुः) उंदीर, (कशः) (नृत्य आदी कला) शिकविण्यास योग्य. असा कश नामक पशू आणि (मान्थालः) मान्थाल नामक विशेष जन्तू आहे, (ते) ते सर्व (पितृणाम्) पालन करणार्‍या लोकांकरिता आहेत, असे जाणावे (बलाय) बळासाठी (अजगरः) अजगर सर्प (वसूनाम्) अग्नी आदी वसू करिता आहेत आणि (कपिञ्जलः) कपिञ्जल नामक (कपोतः) कबूतर, (उलूकः) घुबड आणि (शशः) ससा आदी (ते) ते सर्व पक्षी (निर्ऋत्यै) निऋतिसाठी आणि (वरूणामय) वरूणासाठी आहेत, असे जाणावे. तसेच (आरण्यः) वन्य (मेषः) एडका देखील वरूणासाठी आहे, असे जाणावे. ॥38॥

    भावार्थ - भावार्थ - जे पक्षी ज्या ज्या ऋतूच्या गुणांनी युक्त आहेत, त्यांना त्या त्या ऋतूशी संबंधित जाणावे. ॥38॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top