यजुर्वेद - अध्याय 25/ मन्त्र 21
ऋषिः - गोतम ऋषिः
देवता - विद्वांसो देवता
छन्दः - निचृत त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
0
भ॒द्रं कर्णे॑भिः शृणुयाम देवा भ॒द्रं प॑श्येमा॒क्षभि॑र्यजत्राः। स्थि॒रैरङ्गै॑स्तुष्टु॒वास॑स्त॒नूभि॒र्व्यशेमहि दे॒वहि॑तं॒ यदायुः॑॥२१॥
स्वर सहित पद पाठभ॒द्रम्। कर्णे॑भिः। शृ॒णु॒या॒म॒। दे॒वाः॒। भ॒द्रम्। प॒श्ये॒म॒। अ॒क्षभि॒रित्य॒क्षऽभिः॑। य॒ज॒त्राः॒। स्थि॒रैः। अङ्गैः॑। तु॒ष्टु॒वासः॑। तु॒स्तु॒वास॒ इति॑ तुस्तु॒ऽवासः॑। त॒नूभिः॑। वि। अ॒शे॒म॒हि॒। दे॒वहि॑त॒मिति॑ दे॒वऽहि॑तम्। यत्। आयुः॑ ॥२१ ॥
स्वर रहित मन्त्र
भद्रङ्कर्णेभिः शृणुयाम देवा भद्रम्पश्येमाक्षभिर्यजत्राः । स्थिरैरङ्गैस्तुष्टुवाँसस्तनूभिर्व्यशेमहि देवहितँयदायुः ॥
स्वर रहित पद पाठ
भद्रम्। कर्णेभिः। शृणुयाम। देवाः। भद्रम्। पश्येम। अक्षभिरित्यक्षऽभिः। यजत्राः। स्थिरैः। अङ्गैः। तुष्टुवासः। तुस्तुवास इति तुस्तुऽवासः। तनूभिः। वि। अशेमहि। देवहितमिति देवऽहितम्। यत्। आयुः॥२१॥
विषय - मनुष्यांनी काय करावे वा केले पाहिजे, या विषयी -
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - (यजत्राः) सर्वाना संगठित करणारे वा ऐक्य घडविणार्या (देवाः) हे विद्वज्जनहो, तुमच्या संगतीत राहून आम्ही (सर्व सामाजिकजन) (कर्णेभिः) कानांनी (भद्रम्) सत्य प्रकट करणारी वाणी (शृणुयाम) (सत्य व हितकर वचन) ऐकू (अशी इच्छा करतो-आपल्या जवळ राहिल्यामुळे कटु वा दुर्वर्चन कानावर पडणारच नाहींत.) (अक्षभिः) नेत्रांनी (भद्रम्) जे कल्याणकारी तेच आम्ही (पश्येम) पाहू (अभद्रहरये - कदापी दिसूच नये) अशाप्रकारे (स्थिरैः) दृढ (अङ्गै) अवयवांद्वारा (तुष्टुवांसः) (परमेश्वराची) वा तुमची) स्तुति करीत (तनूभिः) आपल्या या देहांने (यत्) जे जे (देवहितम्) तुम्हाला आणि इतर विद्वानांना जे जे (आयुः) सुख दायक कर्में आहेत ना आमचे हे आयुष्य आहे, ते (वि, अशेमहि) शांतपणे व्यतीत करू (अशी इच्छा आहे) ॥21॥
भावार्थ - भावार्थ - जर लोक विद्वानांच्या सहवासात राहून जे सत्य तेच ऐकतील, सत्यच पाहतील आणि परमेश्वराची स्तुती करतील, तर ते अवश्य दीर्घायू होतील. मनुष्यांनी लक्षात घ्यावे की कधीही असत्य श्रवण, असत्य-दर्शन आणि असत्य स्तुती, प्रार्थना करू नये. तसेच व्यभिचार, दुराचारापासून दूर राहावे. ॥21॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal