Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 6
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 6/ मन्त्र 23
    ऋषिः - दीर्घतमा ऋषिः देवता - अब्यज्ञसूर्या देवताः छन्दः - निचृत् आर्षी अनुष्टुप्, स्वरः - गान्धारः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    0

    ह॒विष्म॑तीरि॒माऽआपो॑ ह॒विष्माँ॒२ऽआवि॑वासति। ह॒विष्मा॑न् दे॒वोऽअ॑ध्व॒रो ह॒विष्माँ॑२ऽअस्तु॒ सूर्यः॑॥२३॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ह॒विष्म॑तीः। इ॒माः। आपः॑। ह॒विष्मा॑न्। आ। वि॒वा॒स॒ति॒। ह॒विष्मा॑न्। दे॒वः। अ॒ध्व॒रः। ह॒विष्मा॑न्। अ॒स्तु॒। सूर्यः॑ ॥२३॥

    स्वर रहित मन्त्र

    हविष्मतीरिमा आपो हविष्माँ आ विवासति । हविष्मान्देवो अध्वरो हविष्माँ अस्तु सूर्यः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    हविष्मतीः। इमाः। आपः। हविष्मान्। आ। विवासति। हविष्मान्। देवः। अध्वरः। हविष्मान्। अस्तु। सूर्यः॥२३॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 6; मन्त्र » 23
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे विद्वज्जनहो, तुम्ही ते ते कर्म करा की ज्यामुळे (इमा:) हे जल (हविषमती:) चांगले आदान-प्रदान क्रियेमुळे शुद्ध आणि सुखकारक होईल (तुम्ही यज्ञाद्वारे अशुद्ध जलावर क्रिया करून सर्वाना स्वच्छ वृष्टिजल द्या) त्यामुळे ते शुद्धजल जगावर नाना उपकार करणारे होईल. (हविष्मान्) यज्ञामुळे पवन देखील उपकारक होईल (आ) पवन उत्तम प्रकारे अनुपकारक दोषांना (विवासति) दूर करील. (देवः) सुखप्रदाता (अध्वरः) यज्ञदेखील (हविष्मान्) परमानन्ददायी होईल (सूर्य्यः) सूर्यलोकदेखील (हविष्मान्) सुगन्धीमय होऊन सुखकर्ता होईल. ॥23॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रामधे वाचकलुप्तोपमालंकार आहे. ज्या वायू आणि जलाच्या साहाय्याने अनेक प्रकारच्या सुख सोयी मिळविल्या जातात आणि जय वायू व जलाद्वारे आपल्या उत्तम पदार्थांच्या (विक्री वा निर्मितीसाठी) देश-देशांतरापर्यंत नेता येणे शक्य आहे, त्या वायू, जल, अग्नी आदी पदार्थांपासून घेण्याचे कार्य केवळ कुशल मनुष्यच करू शकतो, तसा कुशल मनुष्य नानाविध करागीरी, कलाकौशल्यादींना जाणणारा आणि त्याची क्रिया करणारा आणि यज्ञाद्वारे वृष्टी करविणारा असतो. ॥23॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top