Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 34
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 34/ मन्त्र 40
    ऋषिः - वसिष्ठ ऋषिः देवता - उषा देवता छन्दः - निचृत् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    2

    अश्वा॑वती॒र्गोम॑तीर्नऽउ॒षासो॑ वी॒रव॑तीः॒ सद॑मुच्छन्तु भ॒द्राः।घृ॒तं दुहा॑ना वि॒श्वतः॒ प्रपी॑ता यू॒यं पा॑त स्व॒स्तिभिः॒ सदा॑ नः॥४०॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अश्वा॑वतीः। अश्व॑वती॒रित्यश्व॑ऽवतीः। गोम॑ती॒रिति॒ गोऽम॑तीः। नः॒। उ॒षासः॑। उ॒षस॒ऽइत्यु॒षसः॑। वी॒रवती॒रिति॑ वी॒रऽव॑तीः। सद॑म्। उ॒च्छ॒न्तु॒। भ॒द्राः ॥ घृ॒तम्। दुहा॑नाः। वि॒श्वतः॑। प्रपी॑ता॒ इति॒ प्रऽपी॑ताः। यू॒यम्। पा॒त॒। स्व॒स्तिभिः॑। सदा॑। नः॒ ॥४० ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    अश्वावतीर्गोमतीर्नऽउषासो वीरवतीः सदमुच्छन्तु भद्राः । घृतन्दुहाना विश्वतः प्रपीता यूयम्पात स्वस्तिभिः सदा नः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    अश्वावतीः। अश्ववतीरित्यश्वऽवतीः। गोमतीरिति गोऽमतीः। नः। उषासः। उषसऽइत्युषसः। वीरवतीरिति वीरऽवतीः। सदम्। उच्छन्तु। भद्राः॥ घृतम्। दुहानाः। विश्वतः। प्रपीता इति प्रऽपीताः। यूयम्। पात। स्वस्तिभिः। सदा। नः॥४०॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 34; मन्त्र » 40
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ- হে বিদুষী স্ত্রীগণ ! যেমন (অশ্বাবতীঃ) প্রশস্ত ব্যাপ্তিশীল জল সম্পন্ন (গোমতীঃ) বহু কিরণ দ্বারা যুক্ত (বীরবতীঃ) বহু বীর পুরুষ দ্বারা সংযুক্ত (ভদ্রাঃ) কল্যাণকারিণী (ঘৃতম্) শুদ্ধ জলকে (দুহানাঃ) পূর্ণ করিয়া (বিশ্বতঃ) সব দিক্ দিয়া (প্রপীতাঃ) প্রকর্ষতা পূর্বক বৃদ্ধি প্রাপ্ত (উষাসঃ) প্রভাত বেলা (নঃ) আমাদের (সদম্) সভাকে প্রাপ্ত হয় অর্থাৎ প্রকাশিত বা প্রবৃত্ত করে সেইরূপ আমাদের সভাকে তোমরা (উচ্ছন্তু) সমাপ্ত কর এবং (নঃ) আমাদের (য়ূয়ম্) তোমরা (স্বস্তিভিঃ) সুস্থতা প্রদাতা সুখ দ্বারা (সদা) সর্বদা (পাত) রক্ষা কর ॥ ৪০ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ- এই মন্ত্রে বাচকলুপ্তোপমালঙ্কার আছে । যেমন প্রভাতবেলা জাগ্রত মনুষ্যদিগের সুখ প্রদানকারিণী হয়, সেইরূপ বিদুষী নারী, কুমারী, বিদ্যার্থিনী, কন্যাদের বিদ্যা, সুশিক্ষা ও সৌভাগ্য বৃদ্ধি করিয়া সর্বদা এই সব কন্যাদিগকে আনন্দিত করিতে থাকিবে ॥ ৪০ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - অশ্বা॑বতী॒র্গোম॑তীর্নऽউ॒ষাসো॑ বী॒রব॑তীঃ॒ সদ॑মুচ্ছন্তু ভ॒দ্রাঃ ।
    ঘৃ॒তং দুহা॑না বি॒শ্বতঃ॒ প্রপী॑তা য়ূ॒য়ং পা॑ত স্ব॒স্তিভিঃ॒ সদা॑ নঃ ॥ ৪০ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - অশ্বাবতীরিত্যস্য বসিষ্ঠ ঋষিঃ । উষা দেবতা । নিচৃৎ ত্রিষ্টুপ্ ছন্দঃ ।
    ধৈবতঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top