Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 12/ मन्त्र 93
    ऋषिः - वरुण ऋषिः देवता - ओषधयो देवताः छन्दः - विराडार्ष्यनुष्टुप् स्वरः - गान्धारः
    1

    याऽओष॑धीः॒ सोम॑राज्ञी॒र्विष्ठि॑ताः पृथि॒वीमनु॑। बृह॒स्पति॑प्रसूताऽअ॒स्यै संद॑त्त वी॒र्य्यम्॥९३॥

    स्वर सहित पद पाठ

    याः। ओष॑धीः। सोम॑राज्ञी॒रिति॒ सोम॑ऽराज्ञीः। विष्ठि॑ताः। विस्थि॑ता॒ इति॑ विऽस्थि॑ताः। पृ॒थि॒वीम्। अनु॑। बृह॒स्पति॑प्रसूता॒ इति॑ बृह॒स्पति॑ऽप्रसूताः। अ॒स्यै। सम्। द॒त्त॒। वी॒र्य्य᳖म् ॥९३ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    याऽओषधीः सोमराज्ञीर्विष्ठिताः पृथिवीमनु । बृहस्पतिप्रसूता अस्यै सन्दत्त वीर्यम् ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    याः। ओषधीः। सोमराज्ञीरिति सोमऽराज्ञीः। विष्ठिताः। विस्थिता इति विऽस्थिताः। पृथिवीम्। अनु। बृहस्पतिप्रसूता इति बृहस्पतिऽप्रसूताः। अस्यै। सम्। दत्त। वीर्य्यम्॥९३॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 12; मन्त्र » 93
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे विवाहित पुरुषा, (या:) (सामराज्ञी:) ज्या औषधींमध्ये सोम सर्वोत्तम आहे, (बृहस्पतिप्रसूत:) महान रक्षक परमेश्‍वरा निर्मित या जगात त्या (औषधी:) औषधी (पृथिवीन्‌) (अनु) या भूमीवर (विष्ठिता:) विद्यमान आहेत. तू त्या (शक्तिदायक औषधींचे सेवन करून) (अस्यै) या आपल्या पत्नीसाठी (वीर्य्यम्‌) अशा शक्तिशाली वीर्याचे दान दे (की जे श्रेष्ठ संतती निर्माण करू शकेल) हे विद्वज्जन (शातावैद्यमण), आपण सर्व मनुष्यांना अशा श्रेष्ठ बलदायी औषधीचे ज्ञान-विज्ञान (गुणधर्म, प्रयोगविधी आदी) (सांगा) ॥93॥

    भावार्थ - भावार्थ - सर्व स्त्री पुरुषांना उचित आहे की त्यांनी उत्तम औषधींचे सेवन करून नियमांप्रमाणे गर्भाधान विधी करावा आणि आवश्‍यक त्या औषधींची माहिती आणि सेवनविधी तज्ञ विद्वान वैद्याकडून मिळवावी. ॥93॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top