Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 3/ मन्त्र 17
    ऋषिः - अवत्सार ऋषिः देवता - अग्निर्देवता छन्दः - त्रिष्टुप्, स्वरः - धैवतः
    3

    त॒नू॒पाऽअ॑ग्नेऽसि त॒न्वं मे पाह्यायु॑र्दाऽअ॑ग्ने॒ऽस्यायु॑र्मे देहि वर्चो॒दाऽअ॑ग्नेऽसि॒ वर्चो॑ मे देहि। अग्ने॒ यन्मे॑ त॒न्वाऽऊ॒नं तन्म॒ऽआपृ॑ण॥१७॥

    स्वर सहित पद पाठ

    त॒नू॒पा इति॑ तनू॒ऽपाः। अ॒ग्ने॒। अ॒सि॒। त॒न्व᳖म्। मे॒। पा॒हि॒। आ॒यु॒र्दा इत्यायुः॒दाः। अ॒ग्ने॒। अ॒सि॒। आयुः॑। मे॒। दे॒हि॒। व॒र्च्चो॒दा इति॑ वर्च्चः॒ऽदाः। अ॒ग्ने॒। अ॒सि॒। वर्च्चः॑। मे॒। दे॒हि॒। अग्ने॑। यत्। मे॒। त॒न्वाः᳖ ऊ॒नम्। तत्। मे॒। आ। पृ॒ण॒ ॥१७॥


    स्वर रहित मन्त्र

    तनूपाऽअग्नेसि तन्वम्मे पाह्यायुर्दा अग्ने स्यायुर्मे देहि वर्चादाऽअग्ने सि वर्चा मे देहि । अग्ने यन्मे तन्वाऽऊनन्तन्मे आ पृण ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    तनूपा इति तनूऽपाः। अग्ने। असि। तन्वम्। मे। पाहि। आयुर्दा इत्यायुःदाः। अग्ने। असि। आयुः। मे। देहि। वर्च्चोदा इति वर्च्चःऽदाः। अग्ने। असि। वर्च्चः। मे। देहि। अग्ने। यत्। मे। तन्वाः ऊनम्। तत्। मे। आ। पृण॥१७॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 3; मन्त्र » 17
    Acknowledgment

    भावार्थ -

    हे ( अग्ने ) अग्ने ! परमेश्वर ! तू ( तनूपा: असि ) हमारे शरीरों की रक्षा करनेहारा है। तू ( मे) मेरे ( तन्वम् ) शरीर की ( पाहि ) रक्षा कर । हे ( अग्ने ) अग्ने ! ( आयुर्दा : असि ) तू आयुष् जीवन का देने वाला है ( मे आयुः देहि ) मुझे आयु प्रदान कर । हे ( अग्ने ) अग्ने ( वर्चोदाः असि ) तू वर्चस् तेजको देने वाला है तू ( मे वर्च: देहि ) मुझे तेज का प्रदान कर ( यत् मे तन्वः ) और जो मेरे शरीर में ( ऊनं ) न्यूनता हो (मे) मेरी ( तत् ) उस न्यूनता को (आपॄण) पूर्ण कर । शरीररक्षक, जीवनरक्षक, बल, तेज के दाता, राजा से भी ऐसी प्रार्थना सम्भव है । वह हमारे शरीर की न्यून बल की पूर्ति अपनी सद् व्यवस्था से करे । निर्बलों का बल राजा है ॥ शत० २ । ३ । ४ । १७-२० ॥
     

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर -

    अग्निदेवताः । त्रिष्टुप् । धैवतः ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top