Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 17/ मन्त्र 28
    ऋषिः - भुवनपुत्रो विश्वकर्मा ऋषिः देवता - विश्वकर्मा देवता छन्दः - भुरिगार्षी त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    1

    तऽआय॑जन्त॒ द्रवि॑ण॒ꣳ सम॑स्मा॒ऽऋष॑यः॒ पूर्वे॑ जरि॒तारो॒ न भू॒ना। अ॒सूर्त्ते॒ सूर्त्ते॒ रज॑सि निष॒त्ते ये भू॒तानि॑ स॒मकृ॒॑ण्वन्नि॒मानि॑॥२८॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ते। आ। अ॒य॒ज॒न्त॒। द्रवि॑णम्। सम्। अ॒स्मै॒। ऋष॑यः। पूर्वे॑। ज॒रि॒तारः॑। न। भू॒ना। अ॒सूर्त्ते॑। सूर्त्ते॑। रज॑सि। नि॒ष॒त्ते। नि॒स॒त्त इति॑ निऽस॒त्ते। ये। भू॒तानि॑। स॒मकृ॑ण्व॒न्निति॑ स॒म्ऽअकृ॑ण्वन्। इमानि॑ ॥२८ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    तऽआयजन्त द्रविणँ समस्माऽऋषयः पूर्वे जरितारो न भूना । असूर्ते सूर्ते रजसि निषत्ते ये भूतानि समकृण्वन्निमानि् ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    ते। आ। अयजन्त। द्रविणम्। सम्। अस्मै। ऋषयः। पूर्वे। जरितारः। न। भूना। असूर्त्ते। सूर्त्ते। रजसि। निषत्ते। निसत्त इति निऽसत्ते। ये। भूतानि। समकृण्वन्निति सम्ऽअकृण्वन्। इमानि॥२८॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 17; मन्त्र » 28
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (ये) जे (पूर्वे) पूर्ण विद्यावान असून सर्वांना विद्येद्वारे पोषण देणारे (सर्वांना सुशिक्षित करणारे) आणि (जरितार:) स्तुतिपाठका (न) प्रमाणे (ऋषय:) वेदार्थाचे माता ऋषी होऊन गेले आहेत (स्तुतिपाठक साधारण ज्याप्रमाणे आपले सर्व काय मुखोद्गत करतो, तद्वत ज्या ऋषीना वेद मुखोद्गत वा ज्ञात आहेत) ते ऋषी (भूना) अनेक (असूर्त्ते) परोक्ष असलेले तत्त्व आणि (सूर्त्ते) प्रत्यक्ष असलेले तत्त्व आणि (सूर्त्ते) प्रत्यक्ष असलेले तत्त्व यांना जाणतात, ते ऋषी (निषत्ते) स्थापित वा निश्‍चित सिद्धान्त (रजसि) या लोकात (इमानि) या (भूतानि) प्राण्यांना (समुकृण्वन्‌) चांगल्याप्रकारे सांगतात आणि (ते) त्या ऋषीनी (अस्मै) या ईश्‍वराची आज्ञा पालन करण्याकरिता (द्रविणम्‌) धन-संपत्ती (सम्‌, आ, यजन्त) चांगल्याप्रकारे प्राप्त करावी (ऋषीनी सर्वांना ज्ञानसंपन्न करावे आणि धन सत्यमार्गाने धन-संपदा प्राप्त करून सर्वांसमोर आदर्श स्थापित करावेत. ॥28॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात उपमा अलंकार आहे. ज्याप्रमाणे विद्वान लोक या जगात परमेश्‍वराच्या आज्ञेचे पालन करण्यासाठी सृष्टीक्रम आणि त्याद्वारे सत्य सिद्धांताचे ज्ञान प्राप्त करतात, त्याप्रमाणेच इतर सर्वांनी आचरण करावे. तसेच धार्मिक जन ज्याप्रमाणे धर्माचरण करून वा न्याय्य मार्गाने धन अजित करतात, तसेच इतरांनीही योग्य सत्य मार्गाने धन-संपदा मिळवावी. ॥28॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top