Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 19/ मन्त्र 9
    ऋषिः - आभूतिर्ऋषिः देवता - सोमो देवता छन्दः - निचृच्छक्वरी स्वरः - धैवतः
    1

    तेजो॑ऽसि॒ तेजो॒ मयि॑ धेहि वी॒र्यमसि वी॒र्यं मयि॑ धेहि॒ बल॑मसि॒ बलं॒ मयि॑ धे॒ह्योजो॒ऽस्योजो॒ मयि॑ धेहि म॒न्युर॑सि म॒न्युं मयि॑ धेहि॒ सहो॑ऽसि॒ सहो॒ मयि॑ धेहि॥९॥

    स्वर सहित पद पाठ

    तेजः॑। अ॒सि॒। तेजः॑। मयि॑। धे॒हि॒। वी॒र्य᳖म्। अ॒सि॒। वी॒र्य᳖म्। मयि॑। धे॒हि॒। बल॑म्। अ॒सि॒। बल॑म्। मयि॑। धे॒हि॒। ओजः॑। अ॒सि॒। ओजः॑। मयि॑। धे॒हि॒। म॒न्युः। अ॒सि॒। म॒न्युम्। मयि॑। धे॒हि॒। सहः॑। अ॒सि॒। सहः॑। मयि॑। धे॒हि॒ ॥९ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    तेजोसि तेजो मयि धेहि । वीर्यमसि वीर्यम्मयि धेहि बलमसि बलम्मयि धेह्योजोस्योजो मयि धेहि मन्युरसि मन्युम्मयि धेहि सहोसि सहो मयि धेहि ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    तेजः। असि। तेजः। मयि। धेहि। वीर्यम्। असि। वीर्यम्। मयि। धेहि। बलम्। असि। बलम्। मयि। धेहि। ओजः। असि। ओजः। मयि। धेहि। मन्युः। असि। मन्युम्। मयि। धेहि। सहः। असि। सहः। मयि। धेहि॥९॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 19; मन्त्र » 9
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (प्रजाजन आपल्या राजाला उद्देशून) हे सकल शुभगुणवान राजा, आपणांत जे (तेजः) तेज (असि) आहे, ते तेज (मयि) माझ्यामधे संचरित करा (मलाही आपल्याप्रमाणे तेजस्वी करा) आपण (वीर्यम्‌) पराक्रमी (असि) आहात. तो पराक्रम (यथोचित रूपात) तो (वीर्यम्‌) वीरत्वभाव (मयि) माझ्या स्वभावातही (धेहि) येऊ द्या. आपणात जे (बलम्‌) बळ (असि) आहे, माझ्यापुरते आवश्यक तेवढे (बलम्‌) बळ (मयि) माझ्या अंगात (धेहि) येऊ द्या. आपणात (ओजः) प्राणशक्ती वा सामर्थ्य (असि) आहे, ते (ओजः) सामर्थ्य (मयि) माझ्या हृदयात व शरीरात (धेहि) धारण होईल, असे करा. आपणाजवळ (मन्युः) दुष्टांवर करण्यास उपयोगी असा जो क्रोध (असि) आहे, त्या (मन्युम्‌) क्रोधाला (मयि) माझ्या हृदयात (धेहि) स्थापित करा. तसेच आपणाजवळ जी (सहः) सहनशक्ती (असि) आहे, ती (सहः) सहनशीलता (मयि) माझ्यात देखील (धेहि) येऊ द्या. (मी आपला एक प्रजाजन आपणास अशी प्रार्थना करीत आहे. ॥9॥

    भावार्थ - भावार्थ - सर्व मनुष्यांसाठी परमेश्वर आज्ञा करीत आहे की विद्वान लोकांनी ज्या प्रकारे स्वतः शुभ गुण, कर्म आणि स्वभाव धारण केला आहे, तसेच गुण, कर्म आणि स्वभाव इतर लोकांनादेखील धारण करण्यास सांगावे व शिकवावे. तसेच (समाजातील विद्वान विचारक लोकांनी ज्याप्रकारे दुराचारी जनांवर क्रोध करावा (त्यांना दंडित वा बद्ध करावे) त्याचबरोबर धार्मिक मनुष्यांवर प्रेमदेखील अवश्य करावे. (त्यांचे रक्षण व परिपालन करावे) ॥9॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top