Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 34/ मन्त्र 18
    ऋषिः - देवश्रवा देववातश्च भारतावृषी देवता - इन्द्रो देवता छन्दः - निचृत् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    28

    इ॒च्छन्ति॑ त्वा सो॒म्यासः॒ सखा॑यः सु॒न्वन्ति॒ सोमं॒ दध॑ति॒ प्रया॑सि।तिति॑क्षन्तेऽअ॒भिश॑स्तिं॒ जना॑ना॒मिन्द्र॒ त्वदा कश्च॒न हि प्र॑के॒तः॥१८॥

    स्वर सहित पद पाठ

    इ॒च्छन्ति॑। त्वा॒। सो॒म्यासः॑। सखा॑यः। सु॒न्वन्ति॑। सोम॑म्। दध॑ति। प्रया॑सि ॥ तिति॑क्षन्ते॑। अ॒भिश॑स्ति॒मित्य॒भिऽश॑स्तिम्। जना॑नाम्। इन्द्र॑। त्वत्। आ। कः। च॒न। हि। प्र॒के॒त इति॑ प्रऽके॒तः ॥१८ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    इच्छन्ति त्वा सोम्यासः सखायः सुन्वन्ति सोमन्दधति प्रयाँसि । तितिक्षन्तेऽअभिशस्तिञ्जनानामिन्द्र त्वदा कश्चन हि प्रकेतः ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    इच्छन्ति। त्वा। सोम्यासः। सखायः। सुन्वन्ति। सोमम्। दधति। प्रयासि॥ तितिक्षन्ते। अभिशस्तिमित्यभिऽशस्तिम्। जनानाम्। इन्द्र। त्वत्। आ। कः। चन। हि। प्रकेत इति प्रऽकेतः॥१८॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 34; मन्त्र » 18
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे (इन्द्र) सभाध्यक्ष राजा, (सोम्यासः) ऐश्‍वर्यप्राप्तीसाठी उवम स्वभाव असलेले जे लोक (सखायः) तुमचे मित्र वा सहायक असतात, ते (सोमम्) ऐश्‍वर्य (सुन्वन्ति) अर्जित वा प्रपात करतात आणि (प्रयांसि) प्रिय अशा विज्ञान आदी गुण (दधति) धारण करतात. (असे उत्तम कर्म करताना वा (जनानाम्) काही दुष्प्रवृत्त लोकांच्या (अभिशस्तिम्) दुर्वचन वा निन्दा देखील (आ, तितिक्षन्ते) सहजपणे सहन करू शकतात. आपण अशा लोकांचा अवश्य सत्कार करा. (हि) यामुळे की (त्वत्) आपणापेक्षा इतर (प्रकेतः) उत्तम बुद्धिमान (कःचन) कोणीही नाही. यामुळेच ते (ऐश्यर्व-इच्छुक व सत्प्रवृत्त लोक) (त्वा) आपली (इच्छन्ति) इच्छा करतात ॥18॥

    भावार्थ - भावार्थ - जे मनुष्य या जगात निंदा-स्तुती हानी-लाभ आदीची पर्वा न करता पुरुषार्थ करीत सर्वांशी मैत्री करतात, त्याना आप्त पुरुष म्हणावे. अशा माणसांचा सर्वांनी आदर-सत्कार केला पाहिजे. अशी माणसें इतरांसाठी उपदेशक व अध्यापक होण्यास पात्र असतात. ॥18॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top