Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 34/ मन्त्र 53
    ऋषिः - ऋजिष्व ऋषिः देवता - लिङ्गोक्ता देवताः छन्दः - भुरिक् पङ्क्तिः स्वरः - पञ्चमः
    0

    उ॒त नोऽहि॑र्बु॒ध्न्यः शृणोत्व॒जऽएक॑पात् पृथि॒वी स॑मु॒द्रः।विश्वे॑ दे॒वाऽऋ॑ता॒वृधो॑ हुवा॒नाः स्तु॒ता मन्त्राः॑ कविश॒स्ताऽअ॑वन्तु॥५३॥

    स्वर सहित पद पाठ

    उ॒त। नः॒। अहिः॑। बु॒ध्न्यः᳖। शृ॒णो॒तु॒। अ॒जः। एक॑पा॒दित्येक॑ऽपात्। पृ॒थि॒वी। स॒मु॒द्रः ॥ विश्वे॑। दे॒वाः। ऋ॒ता॒वृधः॑। ऋ॒त॒वृध॒ इत्यृ॑त॒ऽवृधः॑। हु॒वा॒नाः। स्तु॒ताः। मन्त्राः॑। क॒वि॒श॒स्ता इति॑ कविऽश॒स्ताः। अ॒व॒न्तु॒ ॥५३ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    उत नोहिर्बुध्न्यः शृणोत्वजऽएकपात्पृथिवी समुद्रः । विश्वे देवाऽऋतावृधो हुवाना स्तुता मन्त्राः कविशस्ताऽअवन्तु ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    उत। नः। अहिः। बुध्न्यः। शृणोतु। अजः। एकपादित्येकऽपात्। पृथिवी। समुद्रः॥ विश्वे। देवाः। ऋतावृधः। ऋतवृध इत्यृतऽवृधः। हुवानाः। स्तुताः। मन्त्राः। कविशस्ता इति कविऽशस्ताः। अवन्तु॥५३॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 34; मन्त्र » 53
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यानो, (बुध्न्यः) अंतरिक्षात असणारा (ईहः) मेघ आणि (पृथिवी) पृथ्वी व (समुद्रः) समुद्र जसे आपले उपकार कार्य सतत अव्याकृतपणे करतात तसा (एकपात्) जो एकसारखा सतत निश्‍चयात्मक आणि शुद्ध ज्ञानवान असून (अजः) अजन्मा आहे, तो परमेश्‍वर (नः) आमचे (आम्हा उपासकांचे वचन (वा प्रार्थना) (श्रृणोतु) ऐको. तसेच (ऋतावृधः) सत्याचे वर्धक (हुवानाः) एकमेकाशी हितकारक स्पर्धा करीत (विश्‍वे) (देवाः) सर्व विद्वज्जन (उत) आणि (कविशस्ताः) बुद्धिमंताद्वारे प्रशंशित (स्तुताः) स्तुतिपरक (मन्त्राः) विचारोत्तेजक मंत्र आमचे (अवन्तु) रक्षण करोत (विद्वानांनी ईश्‍वराची स्तुतिपरक मंत्र म्हणावेत आणि आम्हाला मंत्रार्थ सांगत आम्हां उपासकांची रक्षा करावी) ॥53॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. ज्याप्रमाणे पृथ्वी आदी पदार्थ, मेघ आणि परमेश्‍वर सर्वांची रक्षा करतात. त्याप्रमाणे विद्या आणि विद्वज्जन सर्वांचे पालन करतात. ॥53॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top