Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 34/ मन्त्र 30
    ऋषिः - कुत्स ऋषिः देवता - अश्विनौ देवते छन्दः - त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    0

    द्युभि॑र॒क्तुभिः॒ परि॑ पातम॒स्मानरि॑ष्टेभिरश्विना॒ सौभ॑गेभिः।तन्नो॑ मि॒त्रो वरु॑णो मामहन्ता॒मदि॑तिः॒ सिन्धुः॑ पृथि॒वीऽउ॒त द्यौः॥३०॥

    स्वर सहित पद पाठ

    द्युभि॒रिति॒ द्युऽभिः॑। अ॒क्तुभि॒रित्य॒क्तुऽभिः॑। परि॑। पा॒त॒म्। अ॒स्मान्। अरि॑ष्टेभिः। अ॒श्वि॒ना॒। सौभ॑गेभिः ॥ तत्। नः॒। मि॒त्रः। वरु॑णः। मा॒म॒ह॒न्ता॒म्। अदि॑तिः। सिन्धुः॑। पृ॒थि॒वी। उ॒त। द्यौः ॥३० ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    द्युभिरक्तुभिः परि पातमस्मानरिष्टेभिरश्विना सौभगेभिः । तन्नो मित्रो वरुणो मामहन्तामदितिः सिन्धुः पृथिवीऽउत द्यौः ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    द्युभिरिति द्युऽभिः। अक्तुभिरित्यक्तुऽभिः। परि। पातम्। अस्मान्। अरिष्टेभिः। अश्विना। सौभगेभिः॥ तत्। नः। मित्रः। वरुणः। मामहन्ताम्। अदितिः। सिन्धुः। पृथिवी। उत। द्यौः॥३०॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 34; मन्त्र » 30
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे (अश्‍विना) सभाध्यक्ष आणि सेनाध्यक्ष, ज्याप्रमाणे (अदितिः) पृथ्वी, (सिन्धुः) सात प्रकारचा समुद्र, (पृथिवी) हा आकाश (उत) आणि (द्यौः) हा प्रकाशलोक (ज्यामधे अनंत ग्रह-नक्षत्रादी आहेत) (तत्) हे सर्व (नः) आमचा (आम्हा प्रजाजनांचा) (मामहन्ताम्) सत्कार करावा, (आम्हासाठी कल्याणकारी असावेत) त्याप्रमाणेच (मित्र) (वरूणः) आमचे मित्र असलेले आणि दुष्टाना बंधनात टाकणारे आणि अडविणारे तुम्ही दोघे (द्युभिः) दिवसा आणि (अवतुभिः) रात्री (अरिष्टेभिः) हिंसेपासून रक्षण करीत व (सौभगेभिः) श्रेष्ठ धन देत (अस्मान्) आम्हा प्रजाजनांचे (परि, पातम्) सर्वतः रक्षण करा. ॥30॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. जसे पृथ्वी आदी तत्त्व सर्व प्राण्यांचे रक्षण करतात, तद्वत सभाधीश आणि विद्वज्जनांनी वृद्धिंगत ऐश्‍वर्याद्वारे सर्व प्रजाजनांचे रात्रदिवस ऐश्‍वर्य वाढवावे. ॥30॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top