Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 15/ मन्त्र 55
    ऋषिः - परमेष्ठी ऋषिः देवता - अग्निर्देवता छन्दः - निचृदनुष्टुप् स्वरः - गान्धारः
    2

    येन॒ वह॑सि स॒हस्रं॒ येना॑ग्ने सर्ववेद॒सम्। तेने॒मं य॒ज्ञं नो॑ नय॒ स्वर्दे॒वेषु॒ गन्त॑वे॥५५॥

    स्वर सहित पद पाठ

    येन॑। वह॑सि। स॒हस्र॑म्। येन॑। अ॒ग्ने॒। स॒र्व॒वे॒द॒समिति॑ सर्वऽवे॒द॒सम्। तेन॑। इ॒मम्। य॒ज्ञम्। नः॒। न॒य॒। स्वः᳖। दे॒वेषु॑। गन्त॑वे ॥५५ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    येन वहसि सहस्रँयेनाग्ने सर्ववेदसम् तेनेमँयज्ञन्नो नय स्वर्देवेषु गन्तवे ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    येन। वहसि। सहस्रम्। येन। अग्ने। सर्ववेदसमिति सर्वऽवेदसम्। तेन। इमम्। यज्ञम्। नः। नय। स्वः। देवेषु। गन्तवे॥५५॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 15; मन्त्र » 55
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे (अग्ने) विद्यावान पती अथवा विदुषी पत्नी, तू (देवेषु) विद्वानांमध्ये विद्वत समाजामध्ये सुख वा यश प्राप्त करण्यासाठी (येन) जी प्रतिज्ञा केली आहेस, त्या प्रतिज्ञेप्रमाणे (सहस्रम्) गृहाश्रमातील असंख्य व्यवहार (वहसि) (पूर्ण करण्याचे कर्तव्य) आपल्या मस्तकारवर धारण केले आहेस. तसेच तू (येन) ज्या विज्ञानाद्वारे (सर्ववेदसम्) सर्व वेदोक्त कर्म येथोचित रीत्या करीत आहेस (तेन) त्या ज्ञान-विज्ञानात सांगितलेल्या नियमांनी (इमम्) हा गृहाश्रमरुप (यज्ञम्) यज्ञ करीत (म्हणजे संगतिकरण, सर्वांना एकत्र आणून वा संगठित करण्याचे कर्म करीत) (न:) आम्हाला (समाजातील वा परिवारातील सदस्यांना) (नय) प्राप्त हो. (विवाहाच्या वेळी केलेल्या वेदोवत प्रतिज्ञेचे पालन करीत घरात प्रीतिभाव वाढवा) ॥55॥

    भावार्थ - भावार्थ - विवाहप्रसंगी ज्या प्रतिज्ञा केल्या जातात, त्यामध्ये ही एक प्रतिज्ञा पण असावयास हवी की हे स्त्री वा हे पुरुष, ज्याप्रमाणे तुम्ही स्वत:च्या हितासाठी आचरण वा कर्म करा, त्याचप्रमाणे माता-पिता, आचार्य आणि अतिथींच्या सुख-आनंदासाठी सदैव यत्नशील रहाल ॥5॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top