Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 29/ मन्त्र 29
    ऋषिः - भार्गवो जमदग्निर्ऋषिः देवता - अन्तरिक्षं देवता छन्दः - भुरिक् पङ्क्तिः स्वरः - पञ्चमः
    1

    प्रा॒चीनं॑ ब॒र्हिः प्र॒दिशा॑ पृथि॒व्या वस्तो॑र॒स्या वृ॑ज्यते॒ऽअग्रे॒ऽअह्ना॑म्।व्यु॑ प्रथते वित॒रं वरी॑यो दे॒वेभ्यो॒ऽअदि॑तये स्यो॒नम्॥२९॥

    स्वर सहित पद पाठ

    प्रा॒चीन॑म्। ब॒र्हिः। प्र॒दिशेति॑ प्र॒ऽदिशा॑। पृ॒थि॒व्याः। वस्तोः॑। अ॒स्याः। वृ॒ज्य॒ते॒। अग्रे॑। अह्ना॑म्। वि। ऊँ॒ इ॑त्यूँ। प्र॒थ॒ते॒। वि॒त॒रमिति॑ विऽत॒रम्। वरी॑यः। दे॒वेभ्यः॑। अदि॑तये। स्यो॒नम् ॥२९ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    प्राचीनम्बर्हिः प्रदिशा पृथिव्या वस्तोरस्या वृज्यते अग्रे अह्नाम् । व्यु प्रथते वितरँवरीयो देवेभ्योऽअदितये स्योनम् ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    प्राचीनम्। बर्हिः। प्रदिशेति प्रऽदिशा। पृथिव्याः। वस्तोः। अस्याः। वृज्यते। अग्रे। अह्नाम्। वि। ऊँ इत्यूँ। प्रथते। वितरमिति विऽतरम्। वरीयः। देवेभ्यः। अदितये। स्योनम्॥२९॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 29; मन्त्र » 29
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, (अस्याः) या (पृथिव्याः) भूमि (आणि लोकलोकांतरापर्यंत वा सर्वत्र) (प्राचीनम्) सनातन वा नित्य अविनाशी (बर्हिः ) अंतरिक्षाप्रमाणे व्यापक जो ब्रह्म आहे, तो (वस्तोः) दिवसाच्या प्रकाशा पासून (वृजते) वेगळा होत नाही. तो (अहनाम्) दिवसाच्या (अग्ने) आरंभी म्हणजे प्रातःकाली (देवेभ्यः) विद्वज्जनांसाठी (उ) आणि (अदितये) अविनाशी आत्म्यासाठी (विशेषत्वाने प्राप्तव्य वा ध्यातव्य आहे, त्यास तुम्ही जाणा व ध्यान करा) तसेच (वितरम्) विशेषत्वाने दुःखापासून तारणारे (वरीयः) अति श्रेष्ठ (स्योनम्) सुख तो परमेश्‍वर (वि, प्रथले) विशेषत्वाने प्रकट करतो वा देतो. त्याला, हे मनुष्यांनो, तुम्ही (प्रदिशा) वेदशास्त्रतील आदेशाप्रमाणे जाणा व प्राप्त करा ॥29॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. जे लोक विद्वानांना सुख देतात, ते सर्वोत्तम सुख प्राप्त करतात, जसा आकाश सर्व दिशा आणि पृथवी आदी लोकात व्याप्त आहे, तसा ईश्‍वर सर्वत्र व्याप्त आहे. जे लोक त्या ईश्‍वराची दररोज सकाळी उपासना करतात, ते धर्मात्मा होऊन प्रभूत सुख आणि आनंद मिळवतात. ॥29॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top