Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 29
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 29/ मन्त्र 44
    ऋषिः - भारद्वाज ऋषिः देवता - वीरा देवताः छन्दः - त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    3

    ती॒व्रान् घोषा॑न् कृण्वते॒ वृष॑पाण॒योऽश्वा॒ रथे॑भिः स॒ह वा॒जय॑न्तः।अ॒व॒क्राम॑न्तः॒ प्रप॑दैर॒मित्रा॑न् क्षि॒णन्ति॒ शत्रूँ॒१॥ऽरन॑पव्ययन्तः॥४४॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ती॒व्रान्। घोषा॑न्। कृ॒ण्व॒ते॒। वृष॑पाणय॒ इति॒ वृष॑ऽपाणयः। अश्वाः॑। रथे॑भिः। स॒ह। वा॒जय॑न्तः। अ॒व॒क्राम॑न्त॒ इत्य॑व॒ऽक्राम॑न्तः। प्रप॑दै॒रिति॒ प्रऽप॑दैः। अ॒मित्रा॑न्। क्षि॒णन्ति॑। शत्रू॑न्। अन॑पव्ययन्त॒ इत्य॑नपऽव्ययन्तः ॥४४ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    तीव्रान्घोषान्कृण्वते वृषपाणयोश्वा रथेभिः सह वाजयन्तः । अवक्रामन्तः प्रपदैरमित्रान्क्षिणन्ति शत्रूँरनपव्ययन्तः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    तीव्रान्। घोषान्। कृण्वते। वृषपाणय इति वृषऽपाणयः। अश्वाः। रथेभिः। सह। वाजयन्तः। अवक्रामन्त इत्यवऽक्रामन्तः। प्रपदैरिति प्रऽपदैः। अमित्रान्। क्षिणन्ति। शत्रून्। अनपव्ययन्त इत्यनपऽव्ययन्तः॥४४॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 29; मन्त्र » 44
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (सैन्याच्या-पदाती व अश्‍वारोही सैनिकांच्या संचालयासारखे वर्णन या मंत्रातून अभिप्रेत वाटते) हे वीर पुरुषहो, (वृषपाणयः) शक्तीशाली बैलाप्रमाणे बलदंड भुजा आहेत, असे आमचे सैनिक (रथेभिः) स्वार होऊन वा चालवीत सुंदर यानावर स्वार होऊन वा ते यान चालवीत (सह) रथासह वा आपल्या साथी सैनिकांसह (वाजयन्तः) ते वीर तीव्र गतीने संचालन करीत (प्रपदैः) एकसमान वा एकावेळी मिळून पदसंचलन करतात, तेव्हां (अमित्रान्) अमित्र शत्रूंना (अवक्रामन्तः) धमकावतात (त्यांचे संचलन पाहून शत्रूच्यां हृदयात धडकी भरते) तीन वा अत्युच्य स्वरात (घोषान्) जयघोष (कृण्वते) करतात. ते (अनपव्ययन्तः) व्यर्थ कोणताही खर्च न करता (युद्धसामग्री वाया न घालवता) (शत्रून्) शत्रूंना (क्षिणन्ति) दुर्बळ वा क्षीण करतात. हे नागरिकहो, तुम्ही अशा वीर सैनिकांना प्राणप्रिय माना व त्यांना आवश्यक ते सर्व सहाय्य अवश्य द्या. ॥44॥

    भावार्थ - भावार्थ - जे राजा वा राजपुरुष हत्ती, घोडा, बैल आदी प्राणी तसेच भृत्य आणि सैन्याधिकार्‍यांना युद्धाचे उत्तम प्रशिक्षण देतात, तसेच अनेक प्रकारच्या यानांनी निर्मित करून शत्रूंला पराजित करण्याची इच्छा करतात, ते अवश्यमेव विजयी होतात. ॥44॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top